ویژگی‌های انواع فرش ماشینی و تفاوت آنها
فرش ماشینی سالهای زیادی است که به دل خانه‌های ایرانی راه باز کرده و حسابی هم جا خوش کرده است. برای خرید این فرشها معمولا فروشندگان از اصطلاحات مختلفی نام میبرند. مثلا این فرش 1200 شانه است. یا این فرش خاب بهتری دارد. یا یک نمونه دیگر اینکه این فرش پلیاستری است. در این مقاله قصد داریم تفاوت فرشهای ماشینی را بررسی کنیم و به شکل کامل راهنمایی برای تفکیک آنها از یکدیگر ارائه دهیم. پس همراه ما باشید.
تفاوت فرش ماشینی با سایر فرشها
عمر فرشهای ماشینی چیزی حدود 50 سال بوده و به همین دلیل نسبتا روشی جدید محسوب میشود. این روش در اصل جایگزین روش سنتی بافت فرش به وسیله دست شده و صنعت فرش را به نوعی با یک انقلاب روبرو کرده است. فرشهای ماشینی نسبت به فرشهای سنتی از قیمت کمتری برخوردار هستند؛ چراکه بافت آنها با سرعت بیشتری انجام میگیرد. ویژگی مهم فرش ماشینی روش بافت آن است که سبب میشود طرحهای هنری و تصاویر فانتزی بهتر در آن به اجرا درآیند. فرشهای ماشینی را از طریق مختلف میشود دسته بندی کرد.
آشنایی مختصر با انواع دستگاههای تولید فرش ماشینی
شرکت شونهر آلمان و وندویل بلژیک بیشتر دستگاههای بافت فرش در ایران را تولید میکنند. بیشتر این ماشین آلات برای تولید فرشهای درجه یک هستند و نمونه آنها حتی در کشور تولید کننده نیز به کار نمیرود. مثلا ماشینهای بافت 1200 شانه را هیج کشوری جز ایران استفاده نمیکند.
دسته بندی فرشها بر چه اساسی است؟
این مدل فرشها را به چند سبک میتوان دستهبندی کرد. نخستین روش استفاده از مواد اولیه آنهاست. فرشهای ماشینی با مواد اولیه مختلفی ساخته میشوند که پایه و اساس آنها مواد مصنوعی و صنعتی است. یک روش دیگر برای دستهبندی فرشها تقسیم بر اساس شانه و تراکم بافت فرش است که در ادامه به شکل کامل بررسی خواهیم کرد. فرش ماشینی از طریق سبک و طرح بافت هم دستهبندی میشود. برای مثال ممکن است فرشها به شیوه مدرن یا کلاسیک بافته شوند و همچنین همین طرحها زیرشاخههای مختلفی داشته باشند.
دسته بندی بر اساس مواد اولیه تولید شده
همانطور که اشاره کردیم پایه و اساس مواد اولیه فرش ماشینی مواد مصنوعی و صنعتی است. مواد اولیه استفاده شده در تولیداتی این چنینی مثل فرش به طرز قابل توجهای در نتیجه کار تاثیرگذار هستند. فرش محصولی است که علاوه بر زیبایی، کارایی و دوام آن نیز حائز اهمیت است. پس انتخاب مواد اولیه درست گام مهمی در کیفیت، درخشندگی، تاب آوری، دوام و مقاوت در برابر رطوبت و حرارت فرش ایفا خواهد کرد. به شکل کلی فرشهایی که به روش ماشینی بافته میشوند از سه مواد اولیه اصلی یعنی پلیاستر، پلی پروپلین و الیاف آکرلیک استفاده میکنند.
فرشهای بافته شده با پلیاستر
پلیاستر در بافت فرش ماده مرسومی است و میزان استفاده بالایی هم دارد. این مواد پلیمری در برابر رطوبت و حرارت تاب آوری بالایی دارند و از لحاظ زیبایی و جلوه بصری نیز بافت فرش را خراب نمیکنند. فرشهای بافتهشده با پلیاستر درخشندگی خاصی دارند و به دلیل قیمت بسیار پایین در بین مواد اولیه جز انتخاب اول تولیدکنندگان برای بافتر فرش ماشینی ارزان هستند.
پلیاستر رنگپذیری بالایی دارد. این ویژگی باعث شده تنوع رنگی در بین فرشهایی که با پلیاستر بافته میشوند بالا باشد. یعنی از هر طیف رنگی شما میتوانید فرش پلیاستری ببینید که باعث میشود آنها در دکوراسیون منزل راحت‌تر با دیگر عناصر ترکیب شوند. ایراد بزرگ ماده اولیه پلیاستر عمر کوتاه الیاف آن نسبت به دیگر مواد اولیه است.
فرشهای بافته شده با پلی پروپیلن
این الیاف برای اولین بار در ایتالیا تولید شدند به دلیل کاربرد وسیعشان در تولید محصولات مختلفی مورد استفاده قرار گرفتند. نکته مهم درباره این الیاف این است که هزینه رنگرزی آن بسیار پایین بوده و به همین دلیل برای تولید کننده به‌صرفه است که از آنها استفاده کند.
به علاوه اینکه در قیمت تمام شده برای محصول هم این نکته تاثیر میگذارد و خریدار نیز خرید ارزانتری تجربه خواهد کرد. مقاومت در برابر حرارت و رطوبت این الیاف نیز همانند مورد پیشین بوده و تفاوتی چندانی ندارند. از ویژگی‌های این ماده اولیه باید به چگالی کم، رنگپذیری بالا، مقاوت در برابر کشش و خشک شدن سریع پس از شست و شو اشاره کرد.
فرشهای بافته شده با الیاف اکریلیک
نام پلیمری این الیاف پلی اکریلو نیتریل بوده و به این دلیل که جنسی شبیه به نخ پشمی دارند برای بافت فرش ماشینی بهترین گزینه است. رنگپذیری بالا، قابلیت شستوشو و ضد حساسیت بودن باعث این الیاف نه تنها در فرش بلکه در تولیدات بسیار دیگری مثل جوراب و ژاکت به کار روند.
نکته منفی درباره این مواد اولیه پرزدار بودن آنهاست که ممکن است در گذر زمان برای خریدارن در محصولاتی مثل فرش مشکل آفرین باشد. نخ اکریلیک در برابر نور خورشید و چربی نیز مقاوت خوبی نشان میدهد و جزو یکی از پر طرفدارترین مواد اولیه برای تولید فرش است.
دسته بندی بر اساس شانه و تراکم
در اصطلاح فرش ماشینی شانه در حقیقت همان گرههایی است که در یک متر از قسمت عرض فرش وجود دارد. اگر بخواهیم برای این مورد تشبیهی قابل لمس داشته باشیم در حقیقت شانه فرش و پیکسل‌های تصاویر شباهت بسیاری با هم دارند. هر چقدر که شانه‌های فرش بیشتر باشد وضوع تصاویر و بافت آن بیشتر است و همینطور تراکم گرههایی که فرش به وسیله آنها بافته شده. تقسیم بندی بر اساس شانه برای فرشها روش معمولی است که در ادامه انواع شانهها و کاربردشان را ذکر میکنیم.
فرشهای ماشینی 350 الی 440 شانه
فرشهایی قدیمی هستند و در اوایل بازار فرش ماشینی رونق خوبی داشتند. اما به مرور زمان با روی کار آمدن مورد‌های بهتری بازار را از دست دادند و امروز فقط در موارد محدودی و یا برای صادرات خاص به دیگر کشور‌ها مورد استفاده قرار میگیرند.
فرشهای ماشینی 500 شانه
فرشهای 500 شانه هنوز هم در ایران تولید و به فروش میرسند منتهی دیگر مثل قدیم کالایی لوکس به شمار نمیروند. این فرشها در ابتدای کار در 5 رنگ و سپس با ورود دستگاههای پیشرفتهتر در 8 رنگ واقعی تولید شدند. در این فرشها و فرشهای نسل قبلی آن تنوع نقشه رنگ بسیار محدود بود از 10 نقشه فراتر نمیرفت.
فرشهای ماشینی 700 شانه
700 شانهای‌ها در ابتدای دهه 80 برای بازار فرش انقلابی بودند و توانستند مرز‌های محدودیت در نقشه و رنگ را بشکنند. این فرشها حتی امروز هم فروش خوبی دارند و جزو محصولات پر طرفدار هستند. علت محبوبیت آنها تراکم بالا، خاب مناسب و قیمت به‌صرفه آنهاست.
فرشهای ماشینی 1000 شانه
قدمت این فرشها در ایران تقریبا 10 سال است و برای اولین بار نیز در شهر کاشان تولید شدند. این فرشها در 8 الی 10 رنگ تولید میشوند و دو نوع اصلی انها کف ساده و گلبرجسته است. کسانی که به دنبال زیبایی، ظرافت و همچنین لطافت فرش هستند اغلب فرشهای بالای 1000 شانه را انتخاب میکنند.
فرش ماشینی 1200 شانه
فرش ماشینی 1200 شانه با فاصله اندکی پس از فرش 1000 شانه معرفی شد. تعداد رنگهای این فرش نیز از 8 تا 14 رنگ واقعی متغیر است. این فرشها مناسب افرادی است که زیبایی و شیک بودن فرش اولویت اصلی آنها بوده و فرش را به این منظور تهیه کردهاند. در مقابل هر چقدر که شانه فرش بیشتر باشد از مقاومت آن کاسته میشود. پس باید مراقبت این نکته بود که فرشهای ماشینی بالای 1200 شانه برای مکانهای پر تردد اصلا گزینه خوبی نیستند.
سبک و طرح بافته شده
فرشها میتوانند در طرحها و سبک‌های مختلفی بافته شوند. در خرید فرش ماشینی انتخاب طرح کاملا بستگی به سلیقه و دکوراسیون منزل شما دارد. فرشهای ماشینی در طرحهای بامبو، کلاسیک، کودک، مدرن، وینتیج و گلیم فرش تولید میشوند.
فرش کلاسیک
فرشهای کلاسیک از اصیلترین و قدیمیترین فرشهای ایرانی هستند. این فرشها شامل نگارههایی اصیل سنتی-ایرانی مثل مساجد، بناهای تاریخی، بتهجقه و حیوانات مختلف هستند. فرشهای کلاسیک ایرانی طرحهایی دارند که سالهاست بافته میشود و تقریبا به نوعی نماد بدل شده. برای مثال طرح خشتی یا طرح شکارگاه که طرحی از شکار و شکارچیان است. طرح گل افشان نیز از محبوبیت بالایی برخوردار بوده و قرینه بودن آن ویژگی اصلیاش به شمار میرود
فرش کودک
فرش کودک عموما دارای طرحهای فانتزی و کارتونی است و برای اتاق کودکان و مناسب با سلیقه آنها تهیه و تولید میشود. از لحاظ روانی طرح و رنگ فرش تاثیری زیادی بر روی کودک خواهد داشت و به همین دلیل رنگبندی این فرشها شاد و فرحبخش بوده و هر چقدر که تراکم بیشتری داشته باشند طرح آنها زیباتر جلوه خواهد کرد. فرش کودک همچنین باید الیاف نرم را دارا باشد تا از آسیب دیدگی جلوگیری و حس بهتری به کودکان منتقل کند. باید این نکته را نیز در نظر داشت که الیافی که دارای پرز زیادی هستند برای فرش کودک خطرآفرین است ممکن است وارد ریه کودکان شود.
فرش مدرن
فرشهای مدرن نتیجه زندگی مدرن و مدرنتیه بوده که به سبک زندگی ایرانی هم وارد شده است. همانطور که فرش اصیل ایرانی وارد فرهنگ غربی شده، عناصری از فرهنگ غرب نیز مثل مدرنیته وارد صنعت فرشبافی ایرانیان شده است. مزیت این مدل فرشها در این است که به راحتی با دیگر عناصر دکوراسیون در منزل جور میشوند. طرح این فرشها گاهی به شکل تلفیقی نیز وجود دارد و استفاده همزمان از المان‌های فرش کلاسیک و طراحی مدرن امری متداول است.
فرش وینتیج و پتینه
فرش کهنهکاری یا پتینه از نام‌های دیگر فرش وینتیج هستند که به تازگی طرفداران بسیاری پیدا کرده است. طرحهای وینتیج در حقیقت شباهت بسیاری به طرح فرشهای کلاسیک و دستباف دارند و طراحان سعی کردهاند با خلاقیت آنها را از نو بازآفرینی نمایند. این الگوبرداری باعث شده که طرح وینتیج در ابتدا بسیار کهنه و مربوط به 1000 سال قبل دیده شود اما در واقع طرحی نو و امروزی به شمار میرود.
گلیم فرش
گلیمها دست بافتیهای ساده هستند که معمولا از پشم حیوانات تهیه میشوند. طرح آنان نیز سنتی و عشایری بوده و در آسیای مرکزی رواج زیادی داشتهاند. گلیم فرشها نیز بر اساس همین گلیمهای سنتی اصیل بافته میشوند و جلوهای زیبا به دکوراسیون‌های تلفیقی خواهند بخشید.
جمع بندی
فرش ماشینی حدود نیم قرن است که وارد ایران شده اما در همین زمان رشد و پیشرفت خوبی را تجربه کرده است. امروز فرشهای ماشینی در رنگها و طرحهای مختلف تهیه و تولید و به دست مشتری میرسند. محدودیت‌های پیشین وجود ندارد و فرشهای مختلفی برای انواع دکوراسیون منازل وجود دارد و هر روز طرحهای بسیاری هم به آن افزوده میشود. شما نیز با آگاهی از انواع آنها به راحتی میتوانید گزینه مد نظر خود را در قصر فرش ایران بیابید.
قصر فرش، فروشگاهی در قامت قصر
فروشگاه قصر فرش با تنوع محصولات گسترده در خدمت عزیزانی است که قصد خرید فرش ماشینی دارند. این فروشگاه برای راحتی بیشتر خریداران گرامی امکان خرید اقساطی را نیز فراهم کرده است. تمام مواردی که ذکر شد در فروشگاه قابل مشاهده و بررسی هستند شما عزیزان میتوانید به سادگی با مراجعه به وبسایت فروشگاه محصول مورد نظر خود را مشاهده و اطلاعات آن را بررسی کنید.