مستربچ افزودنی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

مستربچ افزودنی به منظور بهبود خواص فیزیکی و همچنین شکل ظاهری محصولات پلیمری در بازار عرضه می‌شود که با افزودن آن به مواد اولیه، خواص محصول پلاستیکی نهایی را بهبود می‌بخشند. مستربچ‌ها به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از: مستربچ افزودنی، مستربچ رنگی و مستربچ پرکننده یا فیلر؛ که از ترکیب این مواد افزودنی و چند جز دیگر نظیر جز پایه و سازگارکننده، مستربچ افزودنی تولید می‌شود.

خرید مستربچ افزودنی برای تولیدکنندگان صنعت پلاستیک از اهمیت بالایی برخوردار است؛ از این رو کسب اطلاعات کافی قبل از خرید این محصول و اطلاع از نحوه قیمت‌گذاری و تولیدکنندگان معتبر این حوزه، جز ضروریات محسوب می‌شود. در این صفحه به معرفی این محصول و مزایا و معایب استفاده از آن می‌پردازیم.

مستربچ افزودنی چیست؟

در میان سه دسته مستربچ‌هایی که در بالا ذکر کردیم، بدون شک مهم‌ترین و پرکاربردترین آن‌ها، مستربچ‌های افزودنی است. انواع مستربچ افزودنی موجود در بازار به منظور تقویت خواص فیزیکی و شیمیایی مواد اولیه مورد استفاده در تولید محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنوع مستربچ‌هایی که در این گروه قرار می‌گیرند، بسیار زیاد است؛ چرا که خواص فیزیکی و شیمیایی که نیاز به تقویت و اصلاح دارند نیز زیاد است.

انواع مستربچ افزودنی

مستربچ‌های افزودنی، با توجه به کاربرد و خواصی که در محصول نهایی ایجاد می‌کنند، انواع مختلفی دارند. در ادامه، به بررسی مهمترین انواع افزودنی‌ها می‌پردازیم.

مستربچ شفاف کننده یا هسته‌زا

پلی اتیلن و پلی پروپیلن به عنوان دو ماده اولیه اصلی در تولید محصولات پلیمری هستند که کاربرد فراوانی در صنایع مختلف دارند. گاهی اوقات نیاز داریم که محصول نهایی تولید شده از شفافیت بالایی برخوردار باشد. بدیهی است که ساختار مولکولی بسیاری از مواد پلیمری دارای نظم و ترتیب معینی نبوده و به همین دلیل حالت کریستالی ندارند. با اضافه کردن مستربچ شفاف کننده به مواد اولیه ذکر شده می‌توان به آرایش مولکولی آن‌ها سر و شکل داد و در نتیجه منجر به شفافیت محصول پلیمری شد.

مستربچ لیزکننده

مستربچ لیزکننده یا مستربچ اسلیپ (slip) یکی دیگر از انواع مستربچ‌های افزودنی است. در فرآیند تولید محصولات پلیمری همواره چالش‌های مختلفی پیش روی تولیدکنندگان قرار دارد. بسیاری از این مشکلات منجر به کند شدن سرعت خط تولید می‌گردد. کاهش سرعت خط تولید یک آفت جدی برای هر کارگاه تولیدی به شمار می‌رود و منجر به کاهش حاشیه سود آن‌ها می‌گردد.

از مستربچ لیزکننده به منظور جلوگیری از چسبندگی مواد اولیه با بدنه دستگاه‌ها و تجهیزات خط تولید مورد استفاده می‌شود. این دسته از مستربچ‌ها به نوع منجر به لیز شدن سطح مواد اولیه شده و در نتیجه خاصیت چسبندگی آن‌ها را کاهش می‌دهند.

مستربچ اپتیکال برایتنر

مستربچ اپتیکال برایتنر یا شفاف کننده نوری به دسته‌ای دیگر از مستربچ‌های افزودنی گفته می‌شود که کاربرد‌های در ایجاد شفافیت، برطرف کردن حالت مات و کدر بودن محصول و همچنین ایجاد جلوه سفید و درخشان در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مکانیزم عملکرد مستبرچ اپتیکال برایتنر به این صورت است که برخی نورها در یک طیف خاص را جذب می‌کنند و در ادامه با ایجاد تغییراتی روی آن، نور را در طیف سفیدرنگ منتشر می‌کنند.

مستربچ آنتی استاتیک

یکی از کاربردهای اساسی محصولات پلیمری در تولید نایلون بسته بندی است. در همین راستا فیلم‌های نایلون با ضخامت مختلفی در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از مشکلاتی که پس از بسته‌بندی تا زمن رسیدن کالا به دست مشتری رخ می‌دهد، مسئله جمع شدن گرد و خاک و همچنین الکتریسیته ساکن روی پوشش نایلونی بسته‌بندی است. برای جلوگیری از وقوع این چالش یک نوع خاصی از مستربچ‌های افزودنی ابداع شده است که تحت عنوان مستربچ آنتی استاتیک شناخته می‌شود.

مستربچ آنتی یووی

مستربچ آنتی یووی یکی از معروفترین انواع مستربچ افزودنی است. اشعه ماورابنفش خورشید برای بسیاری از مواد آسیب‌زا است. به همین دلیل باید برای جلوگیری از رسیدن این اشعه به مواد فکری کرد. به عنوان مثال در پوشش گلخانه‌ها از نایلون استفاده می‌شود. با اضاه کردن مستربچ آنتی یووی در فرآیند تولید این نایلون‌ها می‌توان تا حدود بسیار زیادی مانع از عبور اشعه ماورابنفش خورشید از نایلون شد. این اتفاق منجر به حفاظت از محصولات داخل گلخانه می‌شود و به همین دلیل از اهمیت فراوانی برخوردار است.

مستربچ آنتی فاگ

اجازه دهید دنباله مثال نایلون گلخانه را پی بگیریم. در اثر اختلاف دمای معمولا زیادی که بین فضای داخل و خارج گلخانه وجود دارد، به نوعی قطرات شبنم روی سطح نایلون گلخانه به وجود می‌آید. این مسئله منجر به خیس شدن سطح نایلون و ایجاد یک لایه پوششی روی آن می‌شود. به این ترتیب آنچه رخ می‌دهد موجب کاهش رسیدن نور خورشید به داخل محیط گلخانه می‌شود. در نتیجه رشد محصولات داخل گلخانه با مشکل مواجه می‌شود. مستربچ آنتی فاگ یا ضد شبنم به عنوان یک راه حل مناسب برای این مشکل به شمار می‌رود.

مهمترین کاربردهای مستربچ افزودنی

استفاده از مستربچ افزودنی در تولید محصولات پلاستیکی، کیفیت آن‌ها را افزایش می‌دهد. می‌توان اینگونه گفت که استفاده از این افزودنی فرصت بسیار چشم‌گیری را برای بهبود عملکرد محصولات پلاستیکی به همراه دارد. در نتیجه نگرانی تولیدکنندگان را از بین می‌برد. این محصول به طور یقین می‌تواند کیفیت تولیدات صنعتی را بالا برده و طبق درخواست تولیدکنندگان کاربردهای مختلفی را به شما ارائه دهد.

استفاده از مستربچ­‌ها کاربردهای بسیاری دارند. بعضی از کاربردهای مستربچ افزودنی به شرح ذیل است:

• صرفه‌جویی در انرژی، زمان و هزینه به کار بردن نیروی کار و هزینه لازم برای مخلوط کردن پودرها
• سهولت در ذخیره‌سازی و جابجایی و کاهش اتلاف مواد
• خوراک‌دهی ساده‌تر و رفع مشکل تغییر غلظت افزودنی و یکنواختی رنگ یا خواص در حین تولید
• پخش نشدن پیگمنت‌ها در هوا و عدم ایجاد آلودگی و خطر برای کارکنان
• یکی دیگر از کاربردهای این مواد کمک به پخش و یکنواختی بهتر رنگ، افزودنی یا پرکننده در سراسر محصول نهایی است.

منبع: معین پلیمر