فرودگاه ها در سیستم های ورودی، تغییراتی اعمال می کنند
فرودگاه ها به عنوان دروازه های اصلی ارتباطات جهانی و مراکز حیاتی حمل و نقل نقش بی بدیلی در اقتصاد و زیرساخت های هر کشور ایفا می کنند. با افزایش روزافزون حجم سفرهای هوایی و پیچیدگی های عملیاتی نیاز به تحول و مدرن سازی در این مجموعه های هوانوردی بیش از پیش احساس می شود. چالش های متعددی از جمله افزایش بار ترافیکی الزامات امنیتی سخت گیرانه تر و تقاضای مسافران برای تجربه ای روان تر و سریع تر فرودگاه ها را به سمت پیاده سازی فناوری های نوین و بازنگری در فرآیندهای سنتی به ویژه در سیستم های پذیرش و ورود سوق داده است.

این تحولات صرفاً به بخش های پروازی یا ناوبری محدود نمی شود بلکه تمام نقاط تماس مسافر از لحظه ورود به پایانه هوایی تا سوار شدن به هواپیما را در بر می گیرد. درک این تغییرات و آگاهی از فناوری های به کار رفته در فرودگاه های پیشرفته نه تنها برای مدیران و کارکنان این صنعت حیاتی است بلکه برای مسافرانی که به دنبال تجربه ای کارآمد و ایمن هستند نیز اهمیت دارد. این محتوا به بررسی عمیق تحولاتی می پردازد که فرودگاه ها در سیستم های ورودی خود اعمال می کنند و نشان می دهد چگونه فناوری های نوظهور فرآیندهای پذیرش مسافر و بار را ساده تر سریع تر و ایمن تر می سازند و تجربه سفر هوایی را بهبود می بخشند.
توسعه در فرودگاه های کشور امری ضروری در راستای همگامی با استانداردهای جهانی و پاسخگویی به نیازهای فزاینده حمل و نقل هوایی است. این توسعه شامل نوسازی زیرساخت های فیزیکی مانند باندها ترمینال ها و تاکسی وی ها و همچنین به روزرسانی سیستم های عملیاتی و خدماتی می شود. هدف اصلی این تحولات افزایش ظرفیت پذیرش مسافر و پرواز ارتقاء سطح ایمنی و امنیت و بهبود تجربه سفر برای تمامی کاربران فرودگاه است. این فرآیند توسعه فرودگاه ها را از مجموعه های صرفاً عملیاتی به هاب های هوشمند و کارآمد تبدیل می کند که قادرند خدمات متنوع و با کیفیتی را ارائه دهند.
فرودگاه هوشمند مفهومی است که به کارگیری گسترده فناوری های دیجیتال و ارتباطی را برای بهینه سازی عملیات افزایش کارایی و بهبود تجربه مسافر در بر می گیرد. در یک پایانه هوایی هوشمند داده ها به صورت لحظه ای جمع آوری تحلیل و به اشتراک گذاشته می شوند تا تصمیم گیری ها سریع تر و دقیق تر صورت گیرد. این هوشمندی در بخش های مختلفی از جمله مدیریت ترافیک هوایی فرآیندهای امنیتی خدمات مسافر و حتی مدیریت انرژی و پسماند نمود پیدا می کند. هدف غایی ایجاد محیطی متصل پاسخگو و پیش بینی کننده است.
یک فرودگاه هوشمند دارای ویژگی های متعددی است که آن را از فرودگاه های سنتی متمایز می کند. از جمله این ویژگی ها می توان به استفاده گسترده از حسگرها و اینترنت اشیاء (IoT) برای جمع آوری داده های عملیاتی و محیطی پیاده سازی سیستم های بیومتریک برای شناسایی سریع و امن مسافران بهره گیری از هوش مصنوعی و تحلیل داده های بزرگ (Big Data) برای پیش بینی الگوهای ترافیکی و نیازهای مسافر و ارائه خدمات شخصی سازی شده از طریق پلتفرم های دیجیتال اشاره کرد. همچنین اتوماسیون فرآیندهای مختلف مانند تحویل بار بررسی مدارک و حتی نظافت نیز از مشخصه های اصلی یک پایانه هوایی هوشمند محسوب می شود. زیرساخت قوی شبکه و ارتباطات نیز از پایه های اصلی این هوشمندی است.
کاربردهای فرودگاه هوشمند بسیار گسترده و متنوع است. در بخش عملیاتی سیستم های هوشمند به مدیریت بهینه باندها و تاکسی وی ها زمان بندی دقیق پروازها و کاهش زمان توقف هواپیماها در اپرون کمک می کنند. در بخش مسافری این فناوری ها امکان چک این و تحویل بار خودکار عبور سریع تر از گیت های امنیتی با استفاده از تشخیص چهره یا اثر انگشت و دسترسی به اطلاعات پرواز و خدمات فرودگاهی به صورت شخصی سازی شده از طریق اپلیکیشن های موبایل یا نمایشگرهای دیجیتال را فراهم می آورند. مدیریت هوشمند پارکینگ سیستم های ناوبری داخلی برای مسافران و نظارت تصویری پیشرفته نیز از دیگر کاربردهای مهم هستند.
مزایای پیاده سازی فناوری های هوشمند در فرودگاه ها شامل افزایش چشمگیر در کارایی عملیاتی کاهش زمان انتظار مسافران و به تبع آن افزایش رضایت آن ها بهبود سطح امنیت از طریق سیستم های نظارتی و شناسایی پیشرفته و بهینه سازی مصرف منابع مانند انرژی و آب می شود. فرودگاه های هوشمند همچنین قادرند با حجم بیشتری از مسافر و پرواز به صورت همزمان مدیریت کنند که این امر برای فرودگاه های پرتردد بسیار حیاتی است. انعطاف پذیری در پاسخ به شرایط غیرمنتظره مانند تاخیر در پروازها یا تغییرات آب و هوایی نیز از دیگر مزایای مهم هوشمندی است که به مدیریت بحران ها کمک می کند.
دلایل متعددی برای توسعه فرودگاه هوشمند وجود دارد. مهم ترین عامل رشد تصاعدی سفرهای هوایی در سطح جهان است که فشار زیادی بر زیرساخت های موجود وارد می کند. فرودگاه های سنتی دیگر قادر به پاسخگویی به این حجم از مسافر و پرواز نیستند بنابراین نیاز به راهکارهای مقیاس پذیر و کارآمد احساس می شود. افزایش انتظارات مسافران برای تجربه ای راحت سریع و بدون دردسر نیز عامل دیگری است. مسافران امروزی به فناوری عادت کرده اند و انتظار دارند که فرآیندهای فرودگاهی نیز مانند سایر جنبه های زندگی شان دیجیتال و کاربرپسند باشد. علاوه بر این افزایش تهدیدات امنیتی و نیاز به نظارت دقیق تر و همچنین ضرورت کاهش هزینه های عملیاتی و افزایش درآمد از طریق خدمات جانبی از دیگر دلایل کلیدی برای حرکت به سمت هوشمندی در پایانه های هوایی است.
تحول دیجیتال در فرودگاه ها فراتر از هوشمندسازی صرف به معنای بازنگری کلی در نحوه انجام کسب وکار و ارائه خدمات با بهره گیری از فناوری های نوین است. کاربردهای تحول دیجیتال شامل پیاده سازی سیستم های مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) برای درک بهتر نیازهای مسافران استفاده از پلتفرم های داده برای تحلیل رفتار مسافر و الگوهای عملیاتی توسعه اپلیکیشن های موبایل جامع برای ارائه تمامی خدمات فرودگاهی در یک مکان و پیاده سازی راهکارهای پرداخت بدون نقد و یکپارچه در سراسر فرودگاه می شود. همچنین دیجیتالی کردن فرآیندهای داخلی مانند تعمیر و نگهداری تجهیزات مدیریت کارکنان و زنجیره تامین نیز بخشی از این تحول گسترده است که به افزایش شفافیت و کارایی کمک می کند.
رایانش ابری به عنوان یکی از ستون های اصلی تحول دیجیتال و هوشمندسازی در فرودگاه ها مطرح است. این فناوری امکان دسترسی به منابع محاسباتی ذخیره سازی داده و نرم افزارها را به صورت انعطاف پذیر و بر اساس تقاضا فراهم می کند. به جای سرمایه گذاری های کلان در زیرساخت های سخت افزاری داخلی فرودگاه ها می توانند از سرویس های ابری برای مدیریت سیستم های حیاتی خود استفاده کنند. این امر هزینه ها را کاهش می دهد مقیاس پذیری را افزایش می دهد و امکان دسترسی به فناوری های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و تحلیل داده های بزرگ را فراهم می سازد.
نقش رایانش ابری در فرودگاه ها در بخش های مختلفی نمایان می شود. این فناوری زیرساخت لازم را برای اجرای نرم افزارهای پیچیده مدیریت ترافیک هوایی سیستم های برنامه ریزی پرواز و پلتفرم های مدیریت اطلاعات مسافران فراهم می کند. همچنین ذخیره سازی حجم عظیمی از داده های عملیاتی امنیتی و تجاری در فضای ابری امکان پذیر می شود. رایانش ابری پشتیبانی از سیستم های امنیتی پیشرفته مانند نظارت تصویری و تحلیل رفتار را تسهیل می کند و امکان دسترسی به داده ها و برنامه ها را از هر نقطه فرودگاه یا حتی خارج از آن برای کارکنان مجاز فراهم می آورد.
کاربرد رایانش ابری در فرودگاه ها شامل مدیریت سیستم های چک این و پذیرش مسافر پردازش داده های بیومتریک برای شناسایی مدیریت سیستم های تحویل بار خودکار و پشتیبانی از اپلیکیشن های موبایل مسافری است. سیستم های نمایش اطلاعات پرواز (FIDS) و دیجیتال ساینیج نیز می توانند از طریق پلتفرم های ابری مدیریت و به روزرسانی شوند. شرکت های هواپیمایی نیز از رایانش ابری برای مدیریت سیستم های رزرواسیون و عملیات پرواز خود در تعامل با فرودگاه ها استفاده می کنند. حتی سیستم های مدیریت منابع انسانی و مالی فرودگاه نیز می توانند بر بستر ابری پیاده سازی شوند.
مزایای رایانش ابری برای فرودگاه ها شامل کاهش قابل توجه هزینه های سرمایه گذاری اولیه و هزینه های عملیاتی مرتبط با نگهداری و به روزرسانی سخت افزار افزایش انعطاف پذیری و مقیاس پذیری برای پاسخ به نوسانات حجم مسافر و پرواز بهبود قابلیت اطمینان و دسترسی به سیستم ها از طریق بک آپ گیری و بازیابی اطلاعات در فضای ابری و افزایش امنیت داده ها از طریق راهکارهای امنیتی پیشرفته ارائه شده توسط ارائه دهندگان خدمات ابری است. همچنین رایانش ابری امکان پیاده سازی سریع تر فناوری های جدید و نوآوری در خدمات فرودگاهی را فراهم می آورد.
دیجیتال ساینیج یا نمایشگرهای دیجیتال در فرودگاه ها ابزاری قدرتمند برای ارتباط با مسافران و ارائه اطلاعات حیاتی هستند. این نمایشگرها جایگزین تابلوهای اطلاعاتی ثابت شده اند و امکان نمایش محتوای پویا گرافیکی و به روز را فراهم می کنند. از نمایش زمان بندی پروازها و اطلاعات گیت ها گرفته تا راهنمایی مسافران در داخل ترمینال تبلیغات و پیام های اضطراری دیجیتال ساینیج نقش مهمی در بهبود جریان مسافر و تجربه آن ها دارد.
یکی از کاربردهای پیشرفته دیجیتال ساینیج نمایش اطلاعات شخصی سازی شده و هدفمند برای مسافران است. با اتصال این سیستم ها به پایگاه های داده مسافران (با رعایت اصول حفظ حریم خصوصی) می توان اطلاعات مرتبط با پرواز خاص هر مسافر مسیر دسترسی به گیت زمان تخمینی رسیدن و حتی پیشنهادات خرید یا خدمات فرودگاهی مرتبط را بر روی نمایشگرهای نزدیک به آن ها نمایش داد. این رویکرد نه تنها به مسافران کمک می کند تا راحت تر مسیر خود را پیدا کنند بلکه فرصت های جدیدی برای تعامل و ارائه خدمات ارزش افزوده ایجاد می کند و تجربه سفر را بسیار روان تر و دلپذیرتر می سازد.
گرایشات آینده در زمینه سیستم های نمایش اطلاعات پرواز به سمت هوشمندی بیشتر و یکپارچگی عمیق تر با سایر سیستم های فرودگاهی حرکت می کند. استفاده از هوش مصنوعی برای پیش بینی تاخیرها و به روزرسانی خودکار اطلاعات ادغام با اپلیکیشن های موبایل مسافران برای ارائه اطلاعات بر روی دستگاه های شخصی و بهره گیری از واقعیت افزوده (AR) برای راهنمایی بصری مسافران در داخل ترمینال از جمله این گرایشات هستند. همچنین تمرکز بر روی طراحی نمایشگرهای با قابلیت خوانایی بالا در شرایط نوری مختلف و استفاده از پلتفرم های ابری برای مدیریت متمرکز و به روزرسانی محتوا در تعداد زیادی نمایشگر در یک پایانه هوایی بزرگ از دیگر روندهای مهم در این حوزه است.
تسهیل در ورود مسافر یکی از اهداف اصلی مدرن سازی سیستم های فرودگاهی است. این امر شامل ساده سازی فرآیندهای چک این تحویل بار کنترل امنیتی و کنترل گذرنامه می شود. استفاده از کیوسک های خودخدمت اپلیکیشن های موبایل برای چک این آنلاین و پیاده سازی سیستم های شناسایی بیومتریک در نقاط مختلف فرودگاه از جمله راهکارهایی هستند که زمان لازم برای انجام این مراحل را به شدت کاهش می دهند و صف های انتظار را کمتر می کنند. هدف ایجاد یک جریان پیوسته و بدون توقف از لحظه ورود مسافر به فرودگاه تا رسیدن به گیت پرواز است.
مراحل تردد مسافر در فرودگاه سنتی شامل چک این تحویل بار عبور از گیت امنیتی کنترل گذرنامه (برای پروازهای بین المللی) و یافتن گیت پرواز است. در یک فرودگاه مدرن و هوشمند این مراحل با بهره گیری از فناوری های جدید تغییر می کنند. مسافر می تواند قبل از رسیدن به فرودگاه چک این کند بار خود را در ایستگاه های خودکار تحویل دهد از گیت های امنیتی و کنترل گذرنامه با استفاده از تشخیص چهره عبور کند و اطلاعات گیت و مسیر خود را از طریق اپلیکیشن موبایل یا نمایشگرهای شخصی سازی شده دریافت کند. این تغییرات تجربه تردد را سریع تر راحت تر و قابل پیش بینی تر می سازند.
ایجاد نقشه راه جهت سرعت بخشیدن به جریان مسافر نیازمند تحلیل دقیق تمامی نقاط تماس مسافر در فرودگاه و شناسایی گلوگاه ها است. با استفاده از داده های جمع آوری شده از سیستم های مختلف می توان الگوهای تردد مسافران را درک کرد و فرآیندها را بهینه نمود. پیاده سازی سیستم های صف بندی هوشمند تخصیص بهینه منابع (مانند تعداد کارکنان در گیت ها یا خطوط امنیتی) و ارائه اطلاعات به موقع و دقیق به مسافران برای هدایت آن ها از جمله اقداماتی هستند که در این نقشه راه گنجانده می شوند. هدف کاهش زمان کلی صرف شده توسط مسافر در فرودگاه و افزایش ظرفیت عملیاتی بدون نیاز به توسعه فیزیکی گسترده است.
گیت فرودگاه نقطه پایانی مسیر مسافر در ترمینال قبل از سوار شدن به هواپیما است. وظایف اصلی گیت شامل بررسی کارت پرواز و مدارک شناسایی مسافران اعلام زمان سوار شدن و هدایت مسافران به سمت هواپیما است. در فرودگاه های مدرن گیت ها مجهز به سیستم های خودکار بررسی کارت پرواز و شناسایی بیومتریک هستند که فرآیند سوار شدن را سریع تر و دقیق تر می کنند. ویژگی های یک گیت مدرن شامل نمایشگرهای دیجیتال برای اطلاعات پرواز و پیام های مرتبط سیستم های صوتی برای اطلاع رسانی و در برخی موارد امکانات شارژ دستگاه های الکترونیکی برای مسافران در حال انتظار است.
تبدیل عکس سلفی به یک گذرنامه همه جانبه در فرودگاه یکی از نوآوری های کلیدی در تسهیل فرآیندهای ورودی است. با استفاده از فناوری تشخیص چهره مسافران می توانند یک بار در سیستم ثبت نام کرده و تصویر چهره خود را به عنوان شناسه بیومتریک خود ثبت کنند. پس از آن در نقاط مختلف فرودگاه مانند چک این تحویل بار گیت امنیتی کنترل گذرنامه و گیت پرواز به جای ارائه مدارک فیزیکی هویت آن ها از طریق اسکن چهره تأیید می شود. این فرآیند نه تنها سرعت را افزایش می دهد بلکه امنیت را نیز بهبود می بخشد و نیاز به حمل و ارائه مکرر مدارک را از بین می برد.
تحویل بار ایمن و سریع از طریق سیستم های خودکار مانند Voyager Bag Drop نمونه ای عینی از به کارگیری فناوری در فرآیندهای ورودی است. این سیستم ها به مسافران اجازه می دهند تا بدون نیاز به مراجعه به کانترهای سنتی و تعامل با کارمند چمدان های خود را وزن کرده برچسب بار را چاپ و نصب کنند و سپس چمدان را وارد سیستم حمل بار فرودگاه نمایند. استفاده از بینایی کامپیوتر برای شناسایی چمدان ها و پیگیری آن ها در طول مسیر امنیت فرآیند را افزایش می دهد و خطای انسانی را کاهش می دهد. این راهکار به خصوص برای مسافرانی که از قبل آنلاین چک این کرده اند بسیار کارآمد است.
فعال کردن سفر فرودگاهی ایمن در طول همه گیری کرونا نیاز به پیاده سازی راهکارهای بهداشتی و کاهش تماس فیزیکی را برجسته کرد. فرودگاه ها و شرکت های فناوری به سرعت به سمت توسعه فناوری های بدون تماس مانند چک این و تحویل بار با استفاده از اپلیکیشن های موبایل گیت های بیومتریک برای عبور بدون لمس و نمایشگرهای دیجیتال با قابلیت کنترل از راه دور یا با صدا حرکت کردند. همچنین ایستگاه های غربالگری سلامت خودکار برای اندازه گیری دما و علائم حیاتی مسافران با استفاده از فناوری های بدون تماس در برخی پایانه های هوایی نصب شد. این اقدامات نه تنها به مقابله با همه گیری کمک کرد بلکه زیرساخت های لازم برای یک تجربه سفر بهداشتی تر و ایمن تر در آینده را نیز فراهم آورد.
منظور از فرودگاه هوشمند چیست؟
فرودگاه هوشمند به پایانه ای هوایی گفته می شود که با استفاده گسترده از فناوری های دیجیتال مانند اینترنت اشیاء هوش مصنوعی و رایانش ابری عملیات خود را بهینه سازی کرده و تجربه مسافران را بهبود می بخشد.
چرا باید از دیجیتال ساینیج در فرودگاه ها استفاده کنیم؟
دیجیتال ساینیج امکان نمایش اطلاعات پویا به روز و حتی شخصی سازی شده را برای مسافران فراهم می کند به هدایت آن ها در ترمینال کمک می کند و ابزاری موثر برای اطلاع رسانی و تبلیغات است که در نهایت تجربه سفر را بهبود می بخشد.
منظور از فرودگاه چیست؟
فرودگاه مجموعه ای از امکانات شامل باند پرواز تاکسی وی اپرون ترمینال ها برج مراقبت و سایر ساختمان ها و تجهیزات است که برای نشست و برخاست هواپیماها پذیرش مسافران و بار و ارائه خدمات مرتبط با حمل و نقل هوایی مورد استفاده قرار می گیرد.
تاکسی وی در فرودگاه چیست؟
تاکسی وی مسیرهای مشخصی در فرودگاه هستند که هواپیماها از آن ها برای حرکت بین باند فرود اپرون و آشیانه ها استفاده می کنند. این مسیرها مانند خیابان های داخلی فرودگاه عمل می کنند و برای تردد ایمن هواپیماها طراحی شده اند.