قالب تونل فرم چیست و چه اجزایی دارد؟

قالب تونل فرم چیست و چه اجزایی دارد؟ (نکات مهم)

قالب تونلی فرم یکی از جدید ترین روش های ساخت تونل  است که می تواند در تمامی شرایط اقلیمی و جغرافیایی و با در نظر گرفتن تمامی شرایط و محدودیت ها تونل هایی بسیار ایمن و مطمئن بسازد. در این روش ساخت تونل از اجزای مختلفی از جمله قالب های محدود کننده سقف، تراس و براکت های بیرونی، قالب های عمودی دیوار، قالب های سقف، قالب های دیوار انتهایی، بازشو های درب، پنجره و سقف، رامکا، لندینگ های راه پله و چال آسانسور و غیره استفاده می شود.

سیستم قالب تونل فرم مجموعه ای از قالب های یکپارچه است که به مهندس سازه این اجازه را می دهد که دیوارها و سقف سازه خود را در محیط های بیرونی و با دقت و اندازه بسیار بالا ساخته و سپس آن را در سازه اصلی مورد استفاده قرار دهد. این مساله سرعت کار پیمانکار را بسیار بالا برده و به وی این اجازه را می دهد که بتن ریزی سقف و دیوارهای سازه را تنها در یک سیکل یک روزه بسازد.

در حالت مقایسه جالب است بدانید این روش ساخت تونل نسبت به روش لارج پنل با کیفیت تر و سریع تر انجام می شود. جالب است بدانید از سیستم قال تونل فرم نه تنها برای ساخت تونل های مختلف بلکه برای ساختمان هایی که طراحی آن ها به روش ساختمان های سلولی است، نیز استفاده می شود. در واقع منظور از ساختمانهای سلولی، ساختمانهایی بزرگ با اتاقها و سیستم هایی مشابه مانند مدارس، زندان ها، بیمارستان ها، هتل ها و غیره است. در این روش دیوارها، سقف و طراحی اتاق های سازه مشابه بوده و می توان از قالب های یکسان برای ساخت آن ها استفاده کرد. همین طور که در بالا نیز اشاره شد، این روش ساخت سرعت را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد.

مراحل استفاده از قالب تونل فرم برای ساخت سازه

قبل از آنکه پیمانکار اقدام به ساخت سازه به خصوص تونل هایی برای صنعت راه سازی، راه آهن و یا آب و فاضلاب کند، باید به مهم ترین مساله یعنی طراحی در بدترین شرایط اقلیمی و جغرافیایی توجه ویژه معطوف دارد. هنگامی که یک مهندس طراح، قصد طراحی یک سازه برای مثال یک تونل را دارد، باید برای تمامی موارد سخت ترین و بدترین حالت ممکن را در نظر گرفته و سپس بر مبنای آن اقدام به طراحی کند. برای مثال تصور کند شرایط جوی در بدترین حالت خود است؛ همزمان تعداد ماشین های داخل تونل حداکثر بوده و تمامی ماشین ها در حال بوق زدن هستند!

با در نظر گرفتن این شرایط و طراحی برای ایمنی مهندس سازه می تواند اطمینان خاطر دهد که سازه مقاومت لازم را داشته و ایمن خواهد بود. اما از روش قالب فرم تونل به چه شکل برای ساخت تونل استفاده می شود؟ در زمان اجرای این روش ساخت سازه، سازه تونل با یک بتن که فضای خالی میان قالب ها را پر می کند تشکیل خواهد شد. این قضیه باعث می شود سازه در تمامی قسمت ها یکپارچه و صاف باشد.

با گذشت هر 24 ساعت قالب ها جابجا شده، عملیات ساخت در قسمت جلوتری انجام شده و تونل در بخش جدیدتری ساخته می شود. بعد از تکمیل این بخش از ساخت، قالب ها به سقف انتقال یافته و مراحل ساخت آن انجام می شود. علاوه بر ساخت تونل، این نوع قالب ها توانایی ساخت سازه هایی تا 40 طبقه را نیز به شکل کاملا اصولی و دقیق دارند.

ویژگی های قالب تونل فرم چگونه باید باشد؟

مساله مهم در ساخت این نوع از قالب ها توجه به ابعاد آن ها با توجه به پروژه مورد نیاز است. این قالبها با توجه به نیاز به شکلهای مختلفی مانند دایره ای، مربع یا مستطیل و نعل اسبی ساخته و مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به شرایط سختی که این قالب ها در آن قرار گرفته و فشارهای زیاد ناشی از بتن ریزی که تحمل می کنند، عملکرد آن ها باید به گونه ای باشد که در اثر تکرار پذیری کیفیت و عملکرد استاندارد خود را از دست ندهند.

از طرف دیگر این قالب ها باید به شکلی طراحی شوند که جابجایی و باز و بسته کردن آن ها در نهایت سهولت انجام شود. آخرین نکته نیز آنکه قالب ها باید به گونه ای ساخته شوند که در تونل کم ترین فضای ممکن را اشغال کنند.

مزایای استفاده از قالب تونل فرم

شاید بتوان اصلی ترین مزایای استفاده از قالب تونل فرم را کاهش زمان ساخت و هزینه های مصرفی بیان کرد. استفاده از این روش ساخت به طور میانگین می تواند تا 15 درصد هزینه ها و تا 25 درصد زمان ساخت سازه را کاهش دهد.

پیمانکار می تواند از آن در پروژه های مختلف استفاده کرده و به آن به چشم یک سرمایه ماندگار نگاه کند.

این قالبها در استفاده از نیروی انسانی صرفه جویی کرده و پروژه را با تعداد بسیار کمتری نسبت به روشهای دیگر به اتمام می رسانند.

مراحل نازک کاری و معماری داخلی ساختمان به دلیل ایجاد سطوح بسیار صاف، هم شکل و یک پارچه از مراحل ساخت سازه حدف می شود.

ساخت سازه با استفاده از این روش را علاوه بر یک پروژه ساخت می توان یک پروژه صنعتی نیز در نظر گرفت که بازدهی و سرعت مجموعه پروژه را افزایش می دهد.

به دلیل یکپارچه بودن بتن ریزی، دیوارها و سقف در برابر مشکلات احتمالی مانند آتش سوزی و یا زلزله مقاوم تر هستند.

استفاده از این روش ساخت سازه به کارگیری اجزای دیگر مانند چوب، مفتول، آهن آلات، میخو غیره را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد.

سیستمی به نام فرم، یکی از روش‌هایی است که برای اجرای ساختمان‌هایی با سیستم دیوارهای باربر و سقف‌های بتنی استفاده می‌شود. معمولاً به آن تونلی می‌گویند؛ زیرا سقف و دیوارها به طور همزمان به صورت سلولی قالب گیری می‌شوند. در سیستم ساخت تونل، دیوارها و سقف‌های بتن آرمه به طور همزمان تقویت، قالب گیری و بتن ریزی می‌شوند. این روش رفتار لرزه‌ای مجموعه سازه را از نظر سرعت و کیفیت اجرا و عملکرد سازه و یکپارچگی اجزا و اتصالات آن‌ها بهبود می‌بخشد.

هر آنچه درباره قالب تونلی باید بدانیم

سیستم قالب تونلی موسوم به قالب تونل فرم مجموعه ای ازقالب ها را شامل میشود که به پیمانکاران این اجازه را میدهد تا بتن ریزی دیوارها و سقف های یک ساختمان را در یه سیکل یک روزه انجام دهند.

از ویژگی های بارز این سیستم مدولار، سرعت، کیفیت و قابلیت تبدیل سریع ابعادی جهت قالب بندی پلان های مختلف میباشد که این سیستم را به یک شیوه قالب بندی مدرن تبدیل کرده است. نتیجه استفاده از این قالب بتن، سازه های بتنی یکپارچه و سطوح بتن بسیار با کیفیت که منجر به حداقل عملیات مورد نیاز جهت سفید کاری و نما میگردد. این روش قالب بندی از نظر کیفیت و سرعت قالب بندی از قالب لارج پنل سریعتر و با کیفیت تر میباشد.

استفاده از این سیستم جهت ساخت ابنیه بتنی بیشترین بازه را در اجرای انواع ساختمان ها پوشش میدهد. از قبیل اجرای انبوه سازی مسکن، اجرای مدارس، هتل ها و بیمارستان ها ، زندان ها و به طور معمول هر ساختمانی که در طراحی آن از روش ساختمان های سلولی استفاده شده است.اخیراً استفاده از روش قالب تونلی در ساختمان سازی کشور ایران به دلیل کیفیت بالای بتن تولید شده، سرعت بالا و کاستن هزینه های تولید از جایگاه ویژه های برخودار شده است.

همواره کاهش زمان و هزینه های اجرا اساس مدیریت پروژه های ساختمانی میباشد و سیستم مدرن قالب تونل فرم هزینه های اجرا را تا 15 درصد و زمان اجرای ابنیه را تا 25 درصد کاهش داده است.

در حین اجرای قالب تونل فرم، یک سازه تونل مانند که با بتنی که فضای خالی میان قالب های فلزی را پر میکند تشکیل میگردد که این سازه یک سازه یکپارچه میباشد. در هر24 ساعت قالب ها جابجا میشوند و تونل جدید شکل میگیرد. پس از تکمیل فرآیند اجرای یک طبقه تونل فرم، قالب ها به سقف بعدی انتقال می یابند.بدین ترتیب با تکرار قالب بندی ،یک سازه یکپارچه و قوی را تا ارتفاع 40 طبقه اجرا نمود.

اجرای قالب تونلی در یک پروسه 24 ساعته

1- شروع: بتن اجرا شده قبلی از لحاظ میزان مقاومت مورد نیاز مورد آزمایش قرار میگیرد. به طور معمول استحکام بتن در روش اجرای قالب تونلی میبایست پس از 14 ساعت بعد از بتن ریزی برابر 150 نیوتن بر میلیمتر مربع باشد.

2- صبح زود: قالب های تونل فرم دمونتاژ، تمیزکاری و به روی سقف بعدی انتقال می یابند.

3- قبل از ظهر: قالب ها در محل خود قرار گرفته و مراحل بلت بندی شاقول گذاری و تراز بندی انجام میگردد.

4- بعد از ظهر: پس از آرماتور گذاری سقف و تعبیه لوله های تاسیساتی و الکتریکال بتن ریزی تکمیل میگردد.

5- در طول شب: عملیات کیورینگ یا بخار، در این مرحله چادرهای قالب بسته شده و در داخل قالب تونلی عملیات بخار دهی به بتن انجام میپذیرد.

طراحی قالب تونل فرم

در طراحی قالب های تونل فرم کانال های سلولی با ابعاد 120 تا 660 سانتیمتر در نظر گرفته میشود. کانال های بزرگ پس از اجرای سازه توسط دیوارهای حایل به قسمت های کوچکتر تقسیم میشوند. در قسمت هایی که به ابعاد بیش از 660 سانتیمتر نیاز میباشد تا ابعاد طولی 11 متر از میزهای واسط استفاده میگردد که این میز ها حد فاصل بین دو نیم کانال را میپوشانند.

یکی از قسمت هایی که در این روش پیمانکاران را به چالش میکشد اجرای پارکینگ با استفاده از شیوه تونل فرم میباشد. در قسمت پارکینگ در صورتی که طراح سازه از دیوارهای برشی جایگزین ستون استفاده نماید به طوری که پلان پارکینگ با پلان طبقات مشابه باشد میتوان از همین شیوه برای اجرای پارکینگ استفاده نمود.

تکنیک راهبری قالب تونلی خود امری حائز اهمیت میباشد. به طور میانگین یک تیم هشت نفره به اضافه یک راننده تاور کرین میتوانند حدود 200 متر مربع قالب تونلی را در روز قالب بندی نمایند. در ادامه یکی از طراحی های شرکت قالب سازان آژینه مشاهده میکنید.

با توجه به هزینه بالای قالب تونل فرم، به طور معمول قالب ها به صورتی طراحی میگردند که به صورت قرینه باشند تا در اجرای ساختمان ها بتوان از نیم ست قالب تونل فرم بهره برد.

تیم فنی طراح قالب با در نظر گرفتن پلان ارائه شده تمامی تلاش خود را برای استفاده مفید از قالب ها در جهت استفاده از حداقل نیم ست قالب را به کار میگمارد. در بعضی موارد به دلیل بزرگ بودن پلان یک طبقه حتی میتوان یک چهارم ست نیز طراحی نمود.

پس از طراحی کانال ها قالب های بازشو سقف، درب و پنجره ها طراحی میگردند. یکی از مواردی که طراحان همواره در ظراحی قالب های یک پلان به آن اهمیت خاصی می دهند، تقارن قالب پس از اجرای یک نیم ست میباشد چرا که قالب ها در اجرای نیم ست دوم نیز میبایست کاملاً با قسمت قرینه پلان منطبق باشند و مرکز بلت ها باید در طراحی دوباره و دوباره بازبینی شوند. در ادمه با اجزاء قالب تونلی و کاربرد هریک از قطعات آشنا میشویم.

قالب بندی سیستم تونلی

در این روش عملیات مونتاژ و دمونتاژ به آن شیوه ای که تا به الان مرسوم بوده است حذف گردیده و قالب ها فقط و فقط یکبار در ابتدای پروژه مونتاژ اولیه میگردند و در ادامه تنها با جابجا کردن قالب عملیات قالب بندی انجام میپذیرد.

درقالب بندی قالب تونل فرم قالب دیوار در ابتدا بر روی زمین قرار گرفته و ساپورت به همراه چرخ ساپورت به قالب دیوار بسته میشود. پس از آن آداپتور قالب دیوار توسط قطعه واسطی به نام سنتر یو Center U که وظیفه آن جفت کردن قالب بدون ایجاد درز میباشد به قالب دیوار متصل میگردد. توسط پیچ های همراستا کننده قالب دیوار و آداپتور دیوار در امتداد هم قرار میگیرند.

در ادامه قالب سقف به همراه آداپتور سقف به قالب دیوار متصل میگردند. وجود آداپتور در دیوار و سقف این قابلیت را به این سیستم میدهد تا با استفاده از قالب های دیوار و سقف که دارای ابعاد استاندارد میباشند توسط آداپتور ها کلیه ابعاد مورد نیاز جهت تعمیم اندازه های پلان موجود و یا پلانی که در آینده در پروژه بعدی باید قالب بندی شود در دسترس باشند.

پس از نصب قالب سقف جک سقفی خاص تونل فرم قالب دیواره را به قالب سقف متصل مینماید. در ادامه با نصب قالب پشتی یا بک پنل نیم کانال آماده است. در این مرحله تنها کافی است که متعلقات مورد نیاز جهت این نیم کانال هم وصل گردند. چرخ جکدار بک پنل، پیچ رگلاژ ارتفاع قالب دیوار، لاکرها و سولجر زیر سقف از جمله این قطعات میباشند. با مونتاژ نیم کانال قرینه، یک کانال کامل آماده نصب شده است. این دو نیم کانال توسط لاکر یا قفل کن به یکدیگر متصل میگردند.

تراس ها قطعاتی هستند که جهت ایجاد فضای کافی برای مونتاژ و بیرون کشیدن قالب تونل فرم استفاده میگردند. تراس وظیفه مهار بار های وارده به سقف بالایی را هم به عهده دارد. پس از مونتاژ تراس ها، فضای روی تراس تخته کوبی میگردد. الب های دیوار بیرونی هم به همراه آداپتور بالایی مونتاژ و توسط براکت پشت قالب مهار میگردند.

تا اینجا مونتاژ اولیه قالب تونل فرم انجام گرفته است و این مرحله دیگر تا پایان پروژه تکرار نخواهد شد. از این پس تنها راهبری قالب باقی مانده است. بر طبق راهنمای راهبری 24 ساعته قالب تونلی که در بالا امده است قالب ها بر روی سقف جدید انتقال می یابند.

کانال ها توسط میان بلت مخروطی فلزی و یا پلاستیکی به همراه بلت 22، مهره بلت سه پر و واشر بلت در محل قرارگیری در پلان محکم میگردند. قبل از نصب هر تونل جدید آرماتور دیوار کنترل میگردد و کلیه لوله های تاسیساتی و الکتریکی بر روی شبکه آرماتور نصب میگردند. پس از قرار گیری تونل ها در محل خود رامکا ها به همراه نشیمن رامکا یکطرفه و دو طرفه بر روی سقف قالب تونلی مونتاژ میگردند.

منبع:

یوتیوب

قالب بتن سپنتا