قسمت های گوناگون ارگ قورتان در اصفهان

در دل کویر مرکزی ایران و در نزدیکی شهر تاریخی ورزنه اصفهان بنایی عظیم از خشت و گل سر به فلک کشیده که گواه بر تاریخ کهن و معماری شگفت انگیز منطقه است. ارگ قورتان این قلعه باستانی که با دیوارهای کنگره دار و برج های دیده بانی استوارش دومین سازه خشتی گسترده در سرزمین ما پس از ارگ بم محسوب می شود داستانی هزاران ساله را در دل خود جای داده است. این ارگ که برخلاف بسیاری از بناهای تاریخی مشابه هنوز هم پذیرای زندگی است و اهالی در بخشی از آن سکونت دارند مجموعه ای بی نظیر از فضاهای زیستی دفاعی مذهبی و اقتصادی را در خود جای داده است. سفر به ارگ قورتان تجربه ای منحصربه فرد از لمس تاریخ زنده و آشنایی با شیوه های معماری و زندگی در مناطق کویری است. این گنجینه خشتی با بخش های متنوع و کاربری های گوناگونش تصویری کامل از یک جامعه محصور در گذشته را پیش روی بازدیدکنندگان قرار می دهد و درک عمیق تری از اهمیت و جایگاه چنین سازه هایی در بافت فرهنگی و تاریخی ایران به دست می دهد.

معرفی ارگ قورتان در اصفهان

ارگ قورتان با نام اصلی و محلی قلعه قورتان یکی از برجسته ترین بناهای تاریخی و مسکونی استان اصفهان به شمار می رود. این مجموعه ارزشمند در شهرستان ورزنه در فاصله حدود ۱۰ کیلومتری این شهر و در مسیر جاده اصفهان قرار گرفته است. ارگ قورتان تنها یک بنای منفرد نیست بلکه یک شهر کوچک تاریخی است که در روستایی به همین نام و در مرکز دهستان گاوخونی واقع شده است. آنچه این ارگ را منحصربه فرد می سازد نه تنها قدمت چندهزارساله آن و معماری خشتی و گلی باشکوهش بلکه پویایی و حیات جاری در بخش هایی از آن است؛ ارگ قورتان یکی از معدود قلعه های خشتی و گلی در جهان است که هنوز هم در آن سکونت وجود دارد و این ویژگی به آن هویتی زنده و پویا بخشیده است. این اثر نفیس تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و به عنوان یکی از دیدنی های اصلی منطقه ورزنه و شرق اصفهان شناخته می شود.

اطلاعات قلعه قورتان

قلعه قورتان این سازه سترگ خشتی وسعتی در حدود ۵ هکتار را پوشش می دهد که آن را به یکی از بزرگترین ارگ های خشتی ایران تبدیل کرده است. مصالح اصلی به کاررفته در ساخت این دژ باستانی کاملاً با شرایط آب وهوایی منطقه کویری اصفهان سازگار است و عمدتاً از خشت و گل تشکیل شده است. حصار کنگره ای قلعه که با خشت خام بنا گردیده دارای استحکام و عظمت قابل توجهی است. ارتفاع این حصار از سطح زمین تا کنگره ها به حدود ۹ متر می رسد در حالی که ارتفاع برج های دیده بانی آن از زمین تا کنگره ها ۱۲ متر برآورد شده است. باروی شمالی ارگ طولی معادل ۲۵۰ متر و باروی شرقی آن نیز ۱۸۰ متر طول دارد. این قلعه مجهز به ۱۴ برج دیده بانی بوده است که متأسفانه یکی از آن ها و بخشی از حصار شمالی بر اثر طغیان و تغییر مسیر رودخانه زاینده رود در گذشته تخریب شده اند. ضخامت دیوارهای قلعه نیز در بخش های مختلف متغیر بوده و بین ۳ تا ۴ متر در پایین دیوارها می رسد که نشان دهنده تدابیر دفاعی مستحکم سازندگان آن است. این وسعت و ساختار دفاعی اهمیت و کاربری گسترده این مجموعه در طول تاریخ را نمایان می سازد.

مسیر دسترسی به قلعه قورتان

دسترسی به ارگ قورتان از شهر اصفهان یا ورزنه نسبتاً آسان است و این قلعه در مسیر جاده ای قرار گرفته که ارتباط بین این دو نقطه را برقرار می سازد. اگر مبدأ شما شهر اصفهان باشد باید در جاده ای حرکت کنید که به سمت ورزنه امتداد می یابد. قلعه قورتان در فاصله حدود ۹۰ کیلومتری شرق اصفهان واقع شده است. برای رسیدن به این بنای تاریخی از سمت ورزنه نیز باید از شهر خارج شده و وارد جاده ای شوید که به سمت اصفهان می رود. ارگ قورتان در فاصله تقریبی ۱۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد. مسیر دقیق تر برای رسیدن به قلعه از سمت ورزنه این گونه است که پس از خروج از شهر در جاده اصفهان به حرکت ادامه داده تا به چهارراهی به نام سهران برسید. در این چهارراه مسیر سمت راست را انتخاب کرده و با طی کردن مسافتی در حدود ۳ کیلومتر و عبور از روی پل زاینده رود ارگ قورتان در مقابل چشمان شما نمایان خواهد شد. این دسترسی نسبتاً راحت بازدید از این قلعه تاریخی را برای گردشگران تسهیل کرده است.

تاریخچه ارگ قورتان اصفهان

تاریخچه ارگ قورتان به اعماق دوران باستان بازمی گردد هرچند که سازه فعلی قلعه مربوط به دوره های متأخرتر است. شواهد باستان شناسی از جمله کشف ظروف سفالی متعلق به دوره هخامنشیان در محدوده روستای قورتان نشان می دهد که سکونت در این منطقه قدمتی چندهزار ساله دارد. خود روستای قورتان نیز طبق برخی شواهد متعلق به دوران حکومت بهرام پنجم ساسانی در قرن چهارم میلادی است. اما ارگ بزرگ و خشتی قورتان که امروزه می بینیم عمدتاً به دوران حاکمیت دیلمیان در قرن چهارم هجری قمری (هم زمان با ساسانیان در برخی روایت ها) نسبت داده می شود. برخی معتقدند که این قلعه در ابتدا کاربری نظامی و دفاعی داشته و در زمان جنگ قابلیت پناه دادن به تعداد زیادی از مردم (برخی تا ۵۰ هزار خانوار ذکر کرده اند) را داشته است. ارگ قورتان تا سال ۱۳۳۵ شمسی به عنوان یک مکان مسکونی اصلی برای اهالی روستا مورد استفاده قرار می گرفت. عواملی مانند فشارهای حکومتی نبود مالکیت شخصی بر زمین های خارج از ارگ و محدودیت های مالی برای ساخت وساز در خارج از حصار باعث شد که مردم برای سالیان طولانی در داخل ارگ سکونت داشته باشند. پس از مهاجرت بخش عمده ای از مردم به خانه های جدید خارج از ارگ خانه های قدیمی داخل قلعه برای انبار و نگهداری دام استفاده شد که متأسفانه به بافت تاریخی آن آسیب های جدی وارد کرد. با این حال امروزه نیز حدود ۱۰ خانوار در بخش هایی از ارگ جدید سکونت دارند و این بخش نسبت به قسمت قدیمی تر سالم تر باقی مانده است.

معماری منحصر به فرد قلعه قورتان

معماری قلعه قورتان نمونه ای درخشان از سازگاری با محیط کویری و تدابیر دفاعی هوشمندانه در طول تاریخ است. این ارگ که با مصالح بومی منطقه یعنی خشت و گل بنا شده نمایانگر دانش و مهارت سازندگان ایرانی در استفاده از مواد در دسترس و ایجاد سازه های مقاوم در شرایط آب وهوایی خشک است. حصار اصلی قلعه با کنگره هایی زیبا و کاربردی نه تنها جلوه ای بصری دارد بلکه نقش مهمی در دفاع و دیده بانی ایفا می کرده است. ارتفاع چشمگیر ۹ متری دیوارها و ۱۲ متری برج های دیده بانی نشان دهنده عظمت و استحکام این بنا در برابر تهدیدات احتمالی است. ضخامت قابل توجه دیوارهای خشتی که در پایین به ۳ تا ۴ متر می رسد مقاومت سازه را در برابر عوامل طبیعی و حملات دشمن افزایش می داده است. ۱۴ برج دیده بانی که در فواصل مشخصی در امتداد حصار قرار گرفته اند امکان پایش کامل محیط اطراف و اطلاع رسانی سریع در مواقع خطر را فراهم می کرده اند. وجود دو دروازه اصلی در شمال و جنوب ورود و خروج به قلعه را مدیریت می کرده است. راهروهای باریک روی حصار نیز مسیری برای حرکت دیده بان ها و مدافعان فراهم می کرده است. این ترکیب از عناصر معماری ارگ قورتان را به یک دژ دفاعی مستحکم و در عین حال یک مجموعه زیستی پایدار در دل کویر تبدیل کرده است.

قسمت های گوناگون ارگ قورتان در اصفهان

ارگ قورتان تنها یک دیوار دفاعی نیست بلکه مجموعه ای کامل از فضاهای مورد نیاز برای زندگی عبادت تجارت و سایر فعالیت های اجتماعی را در خود جای داده است. این ارگ تاریخی شامل بخش های متعددی است که هر کدام کاربری خاص خود را داشته اند و در کنار هم تصویری جامع از زندگی در یک قلعه مسکونی در گذشته را ارائه می دهند. از فضاهای مذهبی و اقتصادی گرفته تا سازه های کاربردی مانند حمام و کبوترخانه و حتی فضاهایی برای نگهداری دام و انجام امور کشاورزی همگی در این ارگ گنجانده شده اند. کاوش در بخش های مختلف ارگ بینش عمیقی نسبت به سبک زندگی نیازهای روزمره و ساختار اجتماعی مردمی که در طول قرون متمادی در این مکان زندگی کرده اند به دست می دهد. در ادامه به معرفی تفصیلی مهم ترین بخش های این ارگ عظیم خشتی می پردازیم.

مسجد در ارگ قورتان

درون ارگ قورتان فضاهای مذهبی متعددی برای عبادت و انجام فرایض دینی وجود داشته است. بر اساس اطلاعات موجود این ارگ شامل سه مسجد بوده که هر کدام ویژگی ها و قدمت خاص خود را دارند. اولین مسجد مسجد اهله نام دارد که به مسجد شبستان دار نیز شهرت دارد. معماری این مسجد با سایر بخش های ارگ تفاوت هایی دارد و موقعیت قرارگیری آن نیز دیدنی و منحصربه فرد توصیف شده است. دومین مسجد مسجد بالا نامیده می شود که قدمت آن به اوایل دوره اسلامی بازمی گردد. تشخیص قدمت این مسجد بیشتر از طریق بررسی محراب های آن صورت گرفته است؛ این مسجد دارای دو محراب بوده که یکی قدیمی تر و دیگری جدیدتر است. سومین مسجد مسجد ابراهیم نام دارد که بر اساس کتیبه ها یا شواهد تاریخی در سال ۱۰۸۴ هجری قمری یعنی در دوره حکومت شاه سلیمان صفوی ساخته شده است. این مسجد در قسمت شمال شرقی ارگ و در فاصله نزدیکی از حمام قرار گرفته است. وجود چندین مسجد در اندازه ها و قدمت های مختلف نشان دهنده اهمیت جایگاه دین و عبادت در زندگی اهالی ارگ در طول تاریخ بوده است.

بازار در ارگ قورتان در اصفهان

همانند هر شهر یا مجموعه مسکونی بزرگ در گذشته ارگ قورتان نیز دارای یک بازار بوده است که محل تبادل کالا انجام کسب وکار و تعاملات اقتصادی اهالی به شمار می رفته است. این بازار در مرکز ارگ قرار داشته و از دو بخش اصلی تشکیل شده بود. بخش اول این بازار به فعالیت نجاران اختصاص داشته و شامل حجره های آن ها و همچنین یک کاروان سرا بوده است. وجود کاروان سرا در بازار نشان می دهد که این ارگ در گذشته محل توقف و استراحت کاروان ها نیز بوده و از نظر تجاری اهمیت داشته است. بخش دوم بازار به سایر کسبه و اصناف دیگر اختصاص داشته است که نیازهای متنوع اهالی را تأمین می کرده اند. متأسفانه امروزه از بخش های مختلف این بازار به جز ویرانه هایی باقی نمانده است که نشان از رونق گذشته آن دارد. وجود بازار در قلب ارگ بیانگر خودکفایی نسبی این مجموعه و اهمیت فعالیت های اقتصادی و تجاری در ساختار اجتماعی آن بوده است.

حمام در ارگ قورتان

حمام عمومی یکی از ضروری ترین فضاهای خدماتی در مجموعه های زیستی گذشته بوده و ارگ قورتان نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. حمام ارگ قورتان در ضلع غربی این مجموعه قرار گرفته و معماری آن به صورت خزینه ای بوده است. سیستم گرمایش آب حمام به روش سنتی و با استفاده از هیزم انجام می شده است به این صورت که هیزم در قسمتی به نام گلخن سوزانده شده و حرارت آن آب خزینه را گرم می کرده است. نکته قابل توجه در مورد این حمام مشکل تأمین هیزم بوده که می بایست از مسافت های طولانی به حمام آورده می شد. این حمام در سال ۱۳۵۷ شمسی و پس از آن مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و جالب اینجاست که حتی در حال حاضر نیز توسط اهالی معدودی که در ارگ سکونت دارند مورد استفاده قرار می گیرد. این امر نشان دهنده پویایی و قابلیت استفاده برخی از بخش های قدیمی ارگ حتی در عصر حاضر است و ارزش تاریخی و کاربردی این سازه را دوچندان می کند.

کبوتر خانه در ارگ قورتان

کبوترخانه سازه ای با معماری خاص و منحصربه فرد که در گذشته برای جمع آوری کود کبوتران (که ماده ای بسیار باارزش برای کشاورزی بود) ساخته می شد یکی دیگر از بخش های مهم ارگ قورتان است. کبوترخانه این ارگ در ضلع شمال غربی مجموعه قرار گرفته و دارای ساختاری استوانه ای شکل یا چندضلعی در نمای بیرونی است. آنچه در نمای بیرونی این کبوترخانه جلب توجه می کند وجود ۱۲ سیلوی هلالی شکل است که هر کدام از آن ها به عنوان یکی از پایه های اصلی و نگهدارنده بنا عمل می کنند. این سیلوها با قطر ۱۲ متر و ارتفاع ۱۵ متر سازه ای عظیم و چشمگیر را تشکیل می دهند که از دور قابل تشخیص است. معماری داخلی کبوترخانه شامل هزاران لانه کوچک برای جذب و استقرار کبوتران است. وجود کبوترخانه با این ابعاد در ارگ قورتان نشان دهنده اهمیت کشاورزی در معیشت اهالی و استفاده از روش های سنتی برای افزایش بهره وری محصولات بوده است. این سازه علاوه بر کاربری اقتصادی از نظر معماری نیز بسیار جالب توجه و نمونه ای از هنر سازندگان گذشته در خلق سازه های عملکردی و زیباست.

آراگاه در ارگ قورتان

آراگاه نامی محلی است که اهالی منطقه قورتان به آسیاب های سنتی خود اطلاق می کرده اند. در داخل ارگ قورتان تعداد ۴ آسیاب وجود داشته است که نقش حیاتی در تأمین نیازهای غذایی اهالی به ویژه آرد ایفا می کرده اند. این آسیاب ها عمدتاً از سنگ ساخته شده بودند و مکانیزم عملکرد آن ها بر اساس نیروی محرکه حیوانی معمولاً الاغ یا گاو بوده است. حیوانات با چرخیدن در مسیری مشخص سنگ های آسیاب را به حرکت درآورده و غلات را آرد می کردند. وجود ۴ آسیاب در داخل ارگ نشان دهنده جمعیت قابل توجهی است که در این مجموعه زندگی می کرده اند و نیاز به تولید مقادیر زیادی آرد برای مصرف روزانه داشته اند. این آسیاب ها که در زبان محلی به نام آراگاه های حسینعلی نصرالله حاج ابراهیم میرمهدی و حاج میرزا توکلی شهرت داشته اند بخشی مهم از زیرساخت های اقتصادی و معیشتی ارگ را تشکیل می داده اند و گواهی بر اهمیت خودکفایی در چنین مجموعه های دفاعی و مسکونی هستند.

نخلدان در ارگ قورتان

نخلدان سازه ای خاص و مذهبی است که در میان ارگ قورتان قرار گرفته و نقشی آیینی در مراسم عزاداری داشته است. این بنا که ارتفاعی حدود ۶ متر دارد در وسط ارگ واقع شده و قدمت آن به دوره صفویه بازمی گردد. نخلدان با گچ بری های زیبا و تزئینات هنرمندانه از نظر معماری نیز قابل توجه است. کاربری اصلی این سازه نگهداری از نخل نمادی که در مراسم عزاداری امام حسین (ع) در ایام محرم استفاده می شود بوده است. نخل یک سازه چوبی بزرگ است که با پارچه های تیره و تزئینات مختلف پوشیده شده و در روز عاشورا توسط عزاداران حمل می شود. وجود نخلدان در مرکز ارگ قورتان نشان دهنده اهمیت و جایگاه مراسم مذهبی به ویژه عزاداری محرم در فرهنگ و زندگی اهالی این مجموعه تاریخی بوده است. این بنا نه تنها یک سازه معماری است بلکه بخشی از هویت فرهنگی و مذهبی ساکنان ارگ را نیز بازتاب می دهد.

اقامتگاه در قلعه قورتان

یکی از جذابیت های بازدید از ارگ قورتان امکان تجربه اقامت در دل این بنای تاریخی است. در سال های اخیر و پس از مرمت و بازسازی بخش هایی از ارگ یکی از خانه های قدیمی داخل آن به اقامتگاه بوم گردی تبدیل شده است. این اقامتگاه که با نام بوم گردی بالابان شناخته می شود در میان ارگ قرار گرفته و تجربه ای بی نظیر از زندگی در فضایی سنتی و تاریخی را برای گردشگران فراهم می کند. خانه قدیمی بازسازی شده با حفظ حال و هوای سنتی خود امکانات رفاهی لازم برای پذیرایی از مهمانان را نیز فراهم آورده است. این اقامتگاه ظرفیت پذیرش حدود ۴۰ مهمان را دارد و امکاناتی مانند سرویس بهداشتی مناسب پارکینگ غیرمسقف برای خودروها سیستم گرمایشی برای فصول سرد و همچنین حضور راهنمای محلی برای معرفی ارگ و منطقه را ارائه می دهد. اقامت در بوم گردی بالابان فرصتی استثنایی برای غرق شدن در فضای تاریخی ارگ آشنایی نزدیک با زندگی اهالی و تجربه آرامش کویر در محیطی اصیل و دلنشین.

دیدنی های نزدیک به قلعه قورتان در اصفهان

سفر به منطقه ورزنه و بازدید از ارگ قورتان فرصتی عالی برای کشف سایر جاذبه های طبیعی و گردشگری اطراف این قلعه تاریخی است. منطقه شرق اصفهان و اطراف ورزنه به ویژه با توجه به قرارگیری در حاشیه کویر دارای مناظر و پدیده های طبیعی منحصربه فردی است که تکمیل کننده تجربه بازدید از ارگ خشتی قورتان هستند. نزدیکی این قلعه به برخی از مهم ترین و شناخته شده ترین جاذبه های طبیعی منطقه امکان برنامه ریزی یک سفر جامع و متنوع را برای گردشگران فراهم می آورد. از تالاب های فصلی گرفته تا پهنه های گسترده کویری با زیبایی های خیره کننده این منطقه پتانسیل بالایی برای جذب علاقه مندان به طبیعت گردی و اکوتوریسم دارد. در ادامه به معرفی دو مورد از مهم ترین دیدنی های نزدیک به قلعه قورتان می پردازیم که بازدید از آن ها در کنار ارگ قورتان بسیار توصیه می شود.

تالاب گاوخونی

تالاب بین المللی گاوخونی یکی از مهم ترین اکوسیستم های آبی در فلات مرکزی ایران است که در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری از شهر ورزنه و در شمال غرب ارگ قورتان قرار گرفته است. این تالاب با وسعتی بالغ بر ۴۷۰ کیلومتر مربع نقشی حیاتی در حفظ تعادل زیست محیطی منطقه ایفا می کند. تالاب گاوخونی زیستگاهی ارزشمند برای انواع گونه های جانوری به ویژه پرندگان مهاجر حشرات و سایر موجودات زنده است و تنوع زیستی قابل توجهی دارد. اگرچه در سال های اخیر به دلیل کاهش ورودی آب زاینده رود تالاب با چالش های جدی خشکی مواجه شده است اما همچنان یکی از مهم ترین مقاصد برای علاقه مندان به پرنده نگری و طبیعت گردی در منطقه محسوب می شود. بازدید از تالاب گاوخونی در فصول پرآبی می تواند تجربه ای جذاب از مشاهده حیات وحش و مناظر طبیعی کویری باشد و درک عمیق تری از اهمیت آب و تالاب ها در مناطق خشک به دست دهد.

کویر زیبای ورزنه

کویر ورزنه که به دلیل نزدیکی به شهر ورزنه به این نام خوانده می شود یکی از زیباترین و دسترس پذیرترین کویرهای مرکزی ایران است. این پهنه کویری در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری شرق اصفهان و در نزدیکی ورزنه واقع شده است. کویر ورزنه با تپه های شنی بلند آسمان پرستاره شب و آرامش بی نظیر خود مقصدی ایده آل برای علاقه مندان به کویرنوردی و تجربه سکوت و زیبایی های بیابان است. در این کویر سایت تفریحی واحه نیز قرار دارد که امکانات متنوعی برای سرگرمی و اقامت در کویر ارائه می دهد. فعالیت هایی مانند شترسواری موتور چهارچرخ (ATV) سافاری پاراگلایدر و رصد ستارگان از جمله تفریحاتی هستند که در کویر ورزنه و سایت واحه قابل انجام است. اقامت در اکوکمپ ها یا اقامتگاه های بوم گردی نزدیک کویر نیز تجربه سفر به این منطقه را تکمیل می کند. بازدید از کویر ورزنه در کنار ارگ قورتان ترکیبی جذاب از تاریخ فرهنگ و طبیعت را در یک سفر ارائه می دهد.

نکات بازدید از قلعه قورتان ورزنه

بازدید از ارگ قورتان ورزنه تجربه ای غنی و به یادماندنی است اما رعایت نکاتی می تواند این تجربه را دلپذیرتر و راحت تر سازد. از آنجایی که ارگ قورتان هنوز هم مسکونی است بازدیدکنندگان باید به حریم خصوصی اهالی ساکن در ارگ احترام بگذارند و با آن ها با مهربانی و احترام برخورد کنند. بهترین زمان برای بازدید از ارگ قورتان فصول پاییز زمستان و اوایل بهار است که آب وهوای منطقه کویری معتدل تر است و از گرمای شدید تابستان خبری نیست. همراه داشتن آب آشامیدنی کافی کلاه عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب به ویژه در فصول گرم تر ضروری است. پوشیدن کفش مناسب برای پیاده روی در مسیرهای خاکی و ناهموار داخل ارگ توصیه می شود. همچنین از آنجایی که بخش هایی از ارگ در حال تخریب هستند هنگام بازدید از دیواره ها و سازه های قدیمی احتیاط لازم را به عمل آورید. اگر قصد بازدید از بخش های خاص یا استفاده از امکانات بوم گردی را دارید بهتر است از قبل هماهنگی های لازم را انجام دهید. گرفتن راهنمای محلی نیز می تواند به شما در شناخت بهتر تاریخچه و بخش های مختلف ارگ کمک کند.

تصاویر قلعه قورتان

تصاویر قلعه قورتان به تنهایی می توانند گویای عظمت قدمت و زیبایی های این بنای خشتی باشند. عکس ها از زوایای مختلف مقیاس بزرگ ارگ را با دیوارهای بلند و برج های استوارش در زمینه آسمان آبی کویر یا غروب های دل انگیز به نمایش می گذارند. نمای کنگره ای دیوارها بافت خشتی سازه و رنگ قهوه ای مایل به سرخ آن در زیر نور خورشید جزئیاتی هستند که در تصاویر به خوبی قابل مشاهده اند. عکس های هوایی وسعت ۵ هکتاری ارگ و ساختار کلی آن شامل بخش های مسکونی بازار مساجد و سایر بناها را نشان می دهند. تصاویر داخلی ارگ نیز کوچه های باریک خانه های قدیمی با درها و پنجره های چوبی و فضاهای کاربردی مانند حمام یا بقایای بازار را به تصویر می کشند. دیدن عکس های کبوترخانه با ساختار خاصش یا نخلدان با گچ بری های صفوی درک بصری از تنوع معماری داخل ارگ را افزایش می دهد. گردشگران می توانند پیش از سفر با جستجو در اینترنت یا شبکه های اجتماعی مجموعه ای از تصاویر قلعه قورتان را مشاهده کرده و با زیبایی ها و وضعیت کنونی آن آشنا شوند و پس از بازدید نیز با ثبت تصاویر خود لحظات و جزئیات سفرشان را ماندگار کنند.

نقد و بررسی کاربران

نقد و بررسی های کاربران که تجربه بازدید از ارگ قورتان را داشته اند منبع ارزشمندی برای سایر علاقه مندان و گردشگران بالقوه محسوب می شود. این نظرات که معمولاً در وب سایت های گردشگری پلتفرم های رزرو اقامتگاه یا شبکه های اجتماعی منتشر می شوند دیدگاه های واقعی و دست اولی را درباره جنبه های مختلف بازدید ارائه می دهند. کاربران ممکن است درباره وضعیت فعلی ارگ میزان مرمت و نگهداری سهولت دسترسی کیفیت امکانات اقامتگاه بوم گردی رفتار اهالی محلی یا زیبایی های بصری و تاریخی قلعه نظرات خود را به اشتراک بگذارند. خواندن این نقد و بررسی ها می تواند به برنامه ریزی بهتر سفر مدیریت انتظارات و کسب اطلاعات کاربردی درباره نکاتی مانند هزینه بازدید (در صورت وجود) ساعات بازدید یا امکانات موجود کمک کند. البته لازم است در هنگام مطالعه نظرات کاربران به تاریخ انتشار آن ها و تنوع دیدگاه ها توجه داشت چرا که وضعیت بناهای تاریخی ممکن است با گذشت زمان تغییر کند و تجربیات افراد متفاوت باشد. در مجموع نقد و بررسی های کاربران مکملی مفید برای اطلاعات رسمی و توصیه های کلی درباره بازدید از ارگ قورتان هستند.

قلعه قورتان کجاست؟

قلعه قورتان در استان اصفهان شهرستان ورزنه در فاصله حدود ۱۰ کیلومتری شهر ورزنه و در مسیر جاده ارتباطی ورزنه به اصفهان واقع شده است.

مصالح به کار رفته در ساخت قلعه قورتان چیست؟

مصالح اصلی به کار رفته در ساخت ارگ قورتان متناسب با آب وهوای کویری منطقه عمدتاً از خشت و گل است که با تکنیک های سنتی بنا شده است.

مساحت قلعه قورتان چقدر است؟

ارگ قورتان یکی از بزرگترین بناهای خشتی ایران است و وسعتی تقریبی در حدود ۵ هکتار را شامل می شود.

هزینه بازدید از قلعه قورتان چقدر است؟

معمولاً برای بازدید از بخش های عمومی ارگ قورتان هزینه ای دریافت نمی شود اما ممکن است برای ورود به بخش های خاص یا استفاده از امکانات اقامتگاه بوم گردی هزینه ورودی یا اقامت در نظر گرفته شده باشد.