شیرخشک ایرانی؛ جوابگوی نیاز بازار یا تنها یک وعده دلگرم کننده؟
آنا گزارش می دهد؛
در سال های اخیر تولید شیرخشک ایرانی با رشد قابل توجهی روبرو بوده و سهم بازار داخلی را افزایش داده است. اما سوال اصلی این است که آیا این رشد می تواند نیازهای بازار را به طور کامل تأمین کرده و محصولات ایرانی را در رقابت با برندهای خارجی موفق کند؟
به گزارش آنا-زهرا اردشیری؛ در سال های اخیر صنعت شیرخشک ایران با تغییرات گسترده ای رو به رو شده است. تولیدکنندگان داخلی پس از سال ها وابستگی به واردات اکنون در تلاش هستند تا نیاز بازار داخلی به شیرخشک را به طور کامل تأمین کنند. این حرکت با حمایت های دولتی سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت ها و افزایش ظرفیت های تولیدی همراه بوده است. اما آیا این تلاش ها به حدی کافی است که بتواند شیرخشک ایرانی را به یک محصول قابل رقابت با محصولات خارجی تبدیل کند یا این تلاش ها تنها یک وعده دلگرم کننده برای جلب اعتماد مصرف کنندگان است؟
رشد تولید شیرخشک ایرانی در سال ۱۴۰۳
در سال ۱۴۰۳ صنعت شیرخشک ایران با تولید بیش از ۹۵ هزار تن شیرخشک نسبت به سال های گذشته رشد چشمگیری داشته است. این افزایش تولید نه تنها در پاسخ به تقاضای داخلی بلکه به دلیل کاهش واردات و تقویت خودکفایی کشور در تولید مواد غذایی بوده است. بر اساس گزارش های منتشرشده از وزارت صنعت معدن و تجارت در سال های اخیر سهم تولید داخلی از کل بازار شیرخشک ایران به بیش از ۷۰ درصد رسیده است که این آمار نشان دهنده پیشرفت قابل توجه در حوزه تولیدات داخلی است.
این افزایش در تولید به کمک فناوری های نوین و بهبود کیفیت محصولات داخلی تحقق یافته است. در حال حاضر بسیاری از کارخانه های تولید شیرخشک داخلی با بهره گیری از دستگاه ها و فناوری های پیشرفته توانسته اند محصولات خود را مطابق با استاندارد های بین المللی تولید کنند. این امر نه تنها به تأمین نیاز بازار کمک کرده بلکه در مواردی توانسته است بازار های صادراتی را نیز تحت پوشش قرار دهد.
کیفیت و توان رقابت شیرخشک ایرانی با محصولات خارجی
یکی از چالش های اصلی تولید شیرخشک ایرانی در گذشته کیفیت پایین تر نسبت به محصولات وارداتی بود. اما در سال های اخیر تولیدکنندگان داخلی توانسته اند با استفاده از مواد اولیه باکیفیت تر و فرآیند های تولید پیشرفته تر سطح کیفیت محصولات خود را بهبود بخشند. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط سازمان استاندارد ایران و مقایسه محصولات داخلی با برند های خارجی بسیاری از برند های ایرانی در زمینه مواد مغذی و ترکیبات مورد نیاز نوزادان عملکرد مناسبی داشته اند. این موضوع موجب افزایش اعتماد مصرف کنندگان به محصولات داخلی شده است.
با این حال همچنان در برخی زمینه ها مانند تنوع محصولات و نوآوری در ترکیبات شیرخشک های خارجی نسبت به تولیدات داخلی برتری دارند. بسیاری از خانواده ها به دلیل نگرانی های بهداشتی و تغذیه ای ترجیح می دهند که از برند های وارداتی استفاده کنند چرا که به این برند ها اعتماد بیشتری دارند. از سوی دیگر افزایش قیمت مواد اولیه و مشکلات ارزی همچنان به عنوان یک چالش در تولید محصولات داخلی مطرح است.
واکنش های مردم در فضای مجازی
فضای مجازی به یک مکان مهم برای بحث و تبادل نظر در مورد محصولات داخلی تبدیل شده است. بسیاری از کاربران نسبت به افزایش تولید شیرخشک ایرانی ابراز خوشبینی کرده اند و از آن به عنوان گامی مثبت برای استقلال اقتصادی کشور یاد می کنند. یکی از توییت های محبوب در این زمینه از کاربری با نام “مهسا” اشاره به رشد ظرفیت های تولید داخلی داشت و نوشت: «شیرخشک ایرانی در حال پیشرفت است و امیدوارم در آینده نیاز به واردات نداشته باشیم. این یعنی خودکفایی واقعی. »
از سوی دیگر برخی کاربران نیز نگرانی هایی در مورد کیفیت و رقابت پذیری این محصولات با برند های خارجی مطرح کرده اند. توییتی از کاربری به نام “احسان” می گوید:«در حالی که تولید شیرخشک داخلی افزایش یافته اما باید مطمئن شویم که استاندارد ها حفظ می شوند تا سلامت نوزادان به خطر نیفتد.»
این نظرات و تبادل های نظر در فضای مجازی نشان می دهد که در عین حال که بسیاری از مردم از پیشرفت های صنعت شیرخشک داخلی خوشحالند نگرانی هایی نیز در مورد کیفیت و ظرفیت رقابت این محصولات با برند های خارجی وجود دارد.
چالش ها و محدودیت ها در مسیر تولید
علیرغم دستاورد های قابل توجه چالش هایی نیز در مسیر تولید شیرخشک ایرانی وجود دارد. یکی از اصلی ترین چالش ها تأمین مواد اولیه با کیفیت و تأثیر تحریم ها بر واردات این مواد است. در برخی موارد نبود مواد اولیه مرغوب باعث کاهش کیفیت محصولات داخلی شده است. همچنین افزایش هزینه های تولید به دلیل نوسانات قیمت مواد اولیه و تأثیرات اقتصادی ناشی از تحریم ها فشار زیادی به تولیدکنندگان وارد کرده است.این مشکلات اگرچه تأثیراتی منفی بر تولیدات داخلی داشته اما تولیدکنندگان ایرانی توانسته اند با اتخاذ راهکار هایی همچون استفاده بهینه از منابع داخلی و بهبود فرآیند های تولید این چالش ها را کاهش دهند.
آینده شیرخشک ایرانی؛ راهی به سوی خودکفایی کامل؟
با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در صنعت شیرخشک کشور و افزایش اعتماد مصرف کنندگان به محصولات داخلی می توان پیش بینی کرد که در آینده ای نزدیک شیرخشک ایرانی قادر خواهد بود بخش عمده ای از نیاز بازار داخلی را تأمین کند. با استمرار حمایت های دولتی بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت تولید صنعت شیرخشک ایران می تواند به یکی از قطب های تولید در منطقه تبدیل شود.در همین راستا نیاز به سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و ارتقاء استاندارد های تولید به ویژه در زمینه تأمین مواد اولیه باکیفیت امری ضروری به نظر می رسد. همچنین رقابت سالم با محصولات وارداتی و ایجاد بازار های صادراتی می تواند فرصت های جدیدی را برای تولیدکنندگان داخلی فراهم کند.
شیرخشک ایرانی در سال ۱۴۰۳ به یک گزینه معتبر و قابل توجه در بازار تبدیل شده است. تولیدات داخلی با کیفیت مطلوب و ظرفیت های تولیدی بالاتر توانسته اند تا حدود زیادی وابستگی به واردات را کاهش دهند. این روند نشان دهنده پیشرفت قابل توجه در صنعت شیرخشک کشور است و می تواند در آینده ای نزدیک به خودکفایی کامل در این حوزه منجر شود. با این حال همچنان نیاز به توجه ویژه به کیفیت تأمین مواد اولیه و حمایت های مستمر از سوی دولت برای حفظ و گسترش این پیشرفت ها وجود دارد.