علائم و درمان دارویی و گیاهی کبدچرب

حساسیت تشخیصی بیماری کبد چرب با روش‌های آزمایشگاهی بستگی به تعریف سطح طبیعی آنزیم‌های کبد در سرم دارد. در مطالع‌های که در ایران بر روی جمعیت عمومی انجام شد، مشاهده شده است که سطح طبیعی این آنزیم‌ها در سرم از سطح طبیعی ارائه شده توسط شرکت‌های سازنده ابزار اندازهگیری آزمایشگاهی پائینتر است و به نظر میرسد که میزان طبیعی آنزیم‌های کبدی بر اساس جنس و وزن باید به طور جداگانه تعیین و تفسیر شود؛ به عبارت دیگر با تغییر سطح طبیعی سرمی آنزیم‌های کبدی حساسیت روش‌های آزمایشگاهی در تشخیص بیماری تغییر میکند. همچنین میزان شناسایی بیماری کبد چرب بر اساس حساسیت روش تصویربرداری به کار رفته متفاوت است؛ در نتیجه شیوع این بیماری نیز در مطالعات مختلف بر اساس روش تصویربرداری به کار رفته، متفاوت خواهد بود. در مطالع‌های میزان شیوع کبد چرب بر اساس یافته‌های سونوگرافی کبد ۶۸ درصد بوده است. زمانی که جهت تشخیص بیماری، شیوع از روش ام ار آی استفاده شود بیماری در همین جمعیت به حدود ۴۰ درصد میرسد شایان ذکر است که ۸۰ درصد افرادی در ام ار آی کبد چرب دارند که در آزمایشات کبدی طبیعی دارند. این نکته نشان دهندهی ضعف روش‌های آزمایشگاهی در تشخیص بیماری کبد چرباست. در صورتی که از روش‌های آزمایشگاهی جهت تشخیص

بیماری کبد چرب استفاده شود، فقط ۵ تا ۸ درصد بیماران قابل شناسایی خواهند بود؛ بنابراین روش‌های آزمایشگاهی به تنهایی آزمون مناسبی جهت شناسایی این بیماری نیستند. بر اساس مطالعاتی که از روش نمونه برداری بافتی کبد جهت شناسایی بیماری در جامعه استفاده کرده اند، مشاهده شده است که شیوع بیماری کبد چرب حدود ۴۶ درصد بوده است. میزان شیوع کبد چرب در جامعه با شیوع چاقی ارتباط داردو با توجه به اطلاعات موجود، شیوع بیماری در مرد و زن یکسان است. اگر چه تاکنون در این بیماری هیچ شاخص ژنتیکی کشف نشده است، اما افزایش شیوع بیماری در بعضی خانواده‌ها مشاهده شده است. این بیماری شایعترین علت افزایش آنزیم‌های کبدی و نیز بیماری سیروز کبدی با علت ناشناخته میباشد. مطالعات انجام شده در این زمینه در ایران محدود است. در مطالع‌های که در استان گلستان در سال ۱۳۸۵ انجام شد، میزان بیماری کبد چرب ۲ درصد در جمعیت عمومی بالاتر از ۱۸ سال گزارش شد.

علایم بیماری

 در اکثر موارد، بیماری بدون علامت است و با مشاهده بالا بودن آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون که به منظور بررسی-‌های دور‌های سلامت انجام میشود و یا در سونوگرافی شکم که به علل دیگر انجام میشود، به صورت اتفاقی کشف میگردد. اگر چه بعضی بیماران به ندرت از درد مبهم قسمت بالا و راست شکم و یا احساس خستگی زودرس شکایت دارند.

درمان

انجام مطالعات متعدد بر روی بالغین و بچه‌ها نشان دهنده این است که تغذیه و ورزش در روند بهبود بیماری موثر بوده است درمان‌های کنونی

کاهش وزن و رسیدن به وزن ایده آل موثرترین درمان بیماری کبد چرب می‌باشد. البته کاهش وزن سریع به خصوص پس از جراحی‌های انجام شده به منظور درمان چاقی سبب تشدید بیماری کبد چرب میشود.

درمان دارویی

مطالعات اخیر نشان داده که مواد آنتی اکسیدان مانند ویتامین E و C و همچنین بتائین می‌توانند از پیشرفت بیماریه کبد چرب جلوگیری کنند این ترکیبات اثر مواد اکسیدان که در روند بیماری در سلول‌های کبد تولید می‌شوند را خنثی می‌کنند همچنین مقاومت به انسولین اساس بیماری زایی در سندروم متابولیک است که فرایند اصلی آسیب به سلول‌های کبدی را در بر دارد. به نظر می‌رسد با افزایش حساسیت به انسولین و از بین بردن مقاومت به آن با درمان‌های دارویی می‌توان به نتایج مطلوبی در بیماری کبد چرب رسید استفاده از قرص ضد قند مت فورمین و تروگلیتازون باعث بهبود کبد چرب در موش‌های چاق شده است و استفاده از داروی جم فیبروزیل برای پایین اوردن چربی خون سبب بهبود علایم کبد چرب می‌شود.

درمان‌های گیاهی

همانطور که قبلا اشاره شد ترکیبات انتی اکسیدان می‌توانند باعث بهبود شود بنابراین استفاده از ترکیبات سیلیمارین در گیاه خار مریم بخصوص استفاده از سیلی بین و دیگر فلاونویید‌ها موجود در گیاه ماری تیغال دارای خواص انتی اکسیدان، انتی پیراکسیداسیون لیپید، انتی فیبروتیک بوده و موجب اثرات محافظ کبدی در بیماران مبتلا به کبد چرب و هپاتیت مزمن می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد این گیاه به سه طریق محافظت کبدی را انجام می‌دهد ۱- با تاثیر بر غشا سلول‌های کبدی از ورود مواد سمی به سلول پیشگیری می‌کند ۲- با تاثیر بر سلول‌های کبد موجب تسریع در سنتز پروتئین می‌شود ۳- با افزایش غلظت گلوتاتیون (مسئول سم زدایی سلولی) درون و خارج سلول و همچنین به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی (با پیشگیری از تولید LDL) از سلول کبدی محافظت می‌کند.