غذاهای معروف رشت

قدم گذاشتن در رشت تنها سفر به یک شهر نیست بلکه غرق شدن در دنیایی از عطرها و طعم هایی است که ریشه در تاریخ و فرهنگ غنی این دیار دارد. هر کوچه و بازار این شهر قصه ای از خوراکی های بی نظیر می گوید؛ از بوی سیر تازه ای که در هوا می پیچد تا عطر سبزیجات محلی که هوش از سر می برد. رشت به درستی شهر عاشقان غذا نام گرفته است. تنوع شگفت انگیز خوراک های گیلانی به ویژه آنچه در مرکز این استان شهر رشت یافت می شود نه تنها برای گردشگران داخلی که برای جهانیان نیز جذاب بوده است. این فرهنگ غذایی پویا بازتابی از اقلیم سخاوتمند و سبک زندگی مردمان این منطقه است که با بهره گیری از محصولات تازه دریایی محلی و جنگلی سفره ای رنگین و پربار می گسترند. اگر طعم های اصیل ترکیبات منحصربه فرد و تجربه های آشپزی فراموش نشدنی دغدغه شما در سفر است آشنایی با غذاهای معروف رشت کلید گنجینه مزه های شمال ایران خواهد بود. این محتوا راهنمای شما برای کشف و شناخت این میراث ارزشمند غذایی است.

رشت شهر خلاق غذا در یونسکو

اهمیت و جایگاه ویژه فرهنگ غذایی رشت تا آنجاست که این شهر در سال ۱۳۹۴ خورشیدی (۲۰۱۵ میلادی) به عنوان «شهر خلاق غذا» در شبکه شهرهای خلاق سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) به ثبت رسید. این عنوان نشان دهنده تنوع بی نظیر آشپزی محلی حفظ سنت های پخت وپز وجود مواد اولیه باکیفیت و تازه و نقش پررنگ غذا در زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم رشت است. شبکه شهرهای خلاق یونسکو شهرهایی را در هفت حوزه مختلف (از جمله خوراک شناسی) شامل می شود که از خلاقیت به عنوان موتور محرکه توسعه پایدار شهری استفاده می کنند. ثبت رشت در این فهرست نه تنها افتخاری برای این شهر و استان گیلان محسوب می شود بلکه فرصتی برای معرفی هرچه بیشتر میراث آشپزی غنی آن در سطح جهانی و همچنین تعهد به حفظ ترویج و توسعه این فرهنگ ارزشمند است. این اقدام اهمیت شناخت و پاسداشت غذاهای محلی گیلان را بیش از پیش نمایان می سازد.

فرهنگ غذایی رشت

فرهنگ غذایی رشت عمیقاً با جغرافیا اقلیم و تاریخ این منطقه پیوند خورده است. موقعیت جغرافیایی گیلان با دسترسی به دریای خزر جنگل های هیرکانی و دشت های حاصلخیز تنوع بی نظیری از مواد اولیه شامل انواع ماهی سبزیجات و گیاهان محلی معطر میوه ها و محصولات دامی را فراهم آورده است. این وفور نعمت زمینه را برای خلق بیش از ۱۷۰ نوع غذای محلی فراهم کرده که هر یک داستانی از ذوق و خلاقیت مردمان این دیار را روایت می کنند. برنج به عنوان محصول اصلی و استراتژیک گیلان جایگاهی محوری در سفره های رشتی دارد و معمولاً به صورت کته همراه با انواع خورش ها و کباب ها سرو می شود. استفاده سخاوتمندانه از سیر گردو رب انار رب آلوچه آب نارنج و دیگر چاشنی های ترش ملس یا شیرین و ترش امضای آشپزی گیلانی محسوب می شود و طعمی منحصربه فرد به غذاها می بخشد. سبزیجات محلی مانند چوچاق خالواش و کوتکوتو نیز نقش پررنگی در عطر و طعم غذاهای رشتی ایفا می کنند. این تنوع و اصالت رژیم غذایی مردم گیلان را غنی و سالم ساخته و به افزایش امید به زندگی در این منطقه کمک کرده است.

معرفی غذاهای محلی رشت

سفره رشتی موزه ای از طعم ها و رنگ هاست که هر گوشه آن شما را به کشف جدیدی دعوت می کند. در میان این تنوع گسترده برخی غذاها شهرت و محبوبیت بیشتری دارند و نماد آشپزی گیلان محسوب می شوند. آشنایی با این خوراک های لذیذ بخش جدایی ناپذیری از تجربه سفر به رشت است.

میرزا قاسمی

میرزا قاسمی یکی از شناخته شده ترین غذاهای گیلانی است که شهرتش از مرزهای این استان فراتر رفته. این غذا که ابداع آن به ناصرالدین شاه قاجار و والی گیلان در آن زمان محمدقاسم خان نسبت داده می شود ترکیبی ساده اما فوق العاده خوش طعم از بادمجان کبابی سیر فراوان گوجه فرنگی و تخم مرغ است. بادمجان ها پس از کبابی شدن و پوست گرفتن کوبیده یا له می شوند و با سیر تفت داده شده و گوجه فرنگی پخته شده ترکیب می گردند. در نهایت تخم مرغ به این مخلوط اضافه شده و پخته می شود. عطر دودی بادمجان کبابی در کنار بوی تند سیر تازه میرزا قاسمی را به یک پیش غذا یا حتی غذای اصلی سبک و دلپذیر تبدیل کرده که هم با کته و هم با نان سرو می شود.

کباب ترش

کباب ترش نگین کباب های گیلانی و یکی از مجلسی ترین غذاهای این منطقه است. برخلاف کباب های متداول گوشت مورد استفاده در این کباب (معمولاً راسته گوساله یا گاهی گوسفند) پیش از کباب شدن در مخلوطی از گردوی آسیاب شده رب انار (با درجه ترشی متفاوت) سیر پیاز روغن زیتون و سبزیجات معطر محلی مانند چوچاق و نعناع خوابانده می شود. این خواباندن طولانی مدت گوشت را بسیار نرم و طعم دار می کند. نتیجه کبابی آبدار با طعمی پیچیده از ترشی رب انار عطر گردو و سبزیجات محلی است. کباب ترش معمولاً با کته قالبی باقالی خام خیار و اشپل ماهی سرو می شود و تجربه ای به یادماندنی از آشپزی گیلان ارائه می دهد.

باقلا قاتق

باقلا قاتق یا باقالی وابیج یکی دیگر از غذاهای پای ثابت سفره گیلانی هاست که با استفاده از پاچ باقلای محلی (لوبیا کشاورزی) تهیه می شود. این خورش سریع و آسان از ترکیب باقالی های پوست کنده شوید خشک یا تازه و سیر فراوان تهیه می شود. سیر و شوید در روغن تفت داده شده و سپس باقالی به آن ها اضافه می شود. پس از افزودن کمی آب و ادویه اجازه می دهند تا باقالی ها بپزند و خورش جا بیفتد. در مرحله نهایی تخم مرغ به آرامی روی خورش شکسته شده و پخته می شود. باقلا قاتق معمولاً با کته ماهی شور یا دودی و سیر تازه سرو می شود و طعم و عطر شوید و سیر آن بسیار اشتهاآور است.

سیر قلیه

سیر قلیه خورشی معطر و خوش طعم است که ماده اصلی آن برگ سیر تازه یا ساقه سیر است. این خورش با مرغ یا اردک برگ سیر تفت داده شده لپه و تخم مرغ تهیه می شود. مرغ یا اردک با لپه پخته شده و سپس برگ سیر که جداگانه تفت داده شده به آن اضافه می شود. پس از جا افتادن خورش و افزودن نمک و فلفل تخم مرغ ها روی آن شکسته شده و پخته می شوند. عطر قوی برگ سیر ویژگی بارز این خورش است که آن را از سایر خورش ها متمایز می کند. سیر قلیه معمولاً با کته سرو می شود و از جمله غذاهای محلی محبوب در فصل برداشت برگ سیر است.

مرغ ترش گیلانی

مرغ ترش گیلانی با مرغ ترش مازندرانی متفاوت است و به سبک خورش های گیلانی با استفاده از سبزیجات معطر و چاشنی های ترش تهیه می شود. مواد اصلی این خورش شامل مرغ لپه سبزیجات معطر (مانند تره جعفری گشنیز نعناع خالواش) پیاز سیر گردوی آسیاب شده (اختیاری) و رب انار یا آب نارنج برای ترشی است. مرغ و لپه پخته شده و سپس سبزیجات و چاشنی ها به آن اضافه می شوند تا خورش جا بیفتد. در برخی دستورها تخم مرغ همزده در پایان پخت برای لعاب دادن به خورش اضافه می شود. این خورش با طعم ترش و عطر سبزیجات یکی دیگر از غذاهای مجلسی و پرطرفدار گیلانی است که با کته سرو می شود.

واویشکا

واویشکا که ریشه در آشپزی روسی دارد اما به بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ غذایی گیلان تبدیل شده غذایی ساده و سریع با گوشت چرخ کرده است. این غذا با تفت دادن پیاز و سپس گوشت چرخ کرده (که می تواند گوشت گوساله مرغ یا حتی دل و جگر باشد) تهیه می شود. پس از تغییر رنگ گوشت رب گوجه فرنگی یا پوره گوجه تازه به آن اضافه شده و تفت داده می شود. چاشنی هایی مانند آبغوره یا آبلیمو برای طعم ترش به آن افزوده می شود. واویشکا اغلب با سیب زمینی سرخ شده تزئین شده و با کته یا نان سرو می گردد. سادگی و سرعت در پخت آن را به گزینه ای محبوب برای وعده های غذایی سریع تبدیل کرده است.

ترشی تره

ترشی تره خورشی گیاهی و ترش مزه است که از ترکیب انواع سبزیجات محلی و معطر مانند تره جعفری گشنیز اسفناج نعناع و چوچاق تهیه می شود. سبزیجات پس از پختن و له شدن با سیر تفت داده شده آرد برنج (برای غلظت) و تخم مرغ ترکیب می شوند. چاشنی اصلی این خورش آب نارنج یا آبغوره است که طعم ترش آن را تأمین می کند. ترشی تره معمولاً با کته و ماهی دودی یا ماهی شور سرو می شود و به دلیل استفاده از سبزیجات تازه و چاشنی های ترش خورشی سبک و خوش گوار محسوب می گردد.

کال کباب

کال کباب یک مزه یا پیش غذای سرد گیلانی است که طعمی ترش و ملس دارد. این غذا از بادمجان کبابی له شده گردوی آسیاب شده رب انار یا آب انار سیر سبزیجات معطر محلی مانند چوچاق نعناع و خالواش و ادویه از جمله گلپر تهیه می شود. تمامی مواد در ظرفی به نام «نمکیار» (یک ظرف سفالی مخصوص) با هم کوبیده و مخلوط می شوند تا طعم ها به خوبی با هم ترکیب شوند. کال کباب پس از آماده شدن برای مدتی در یخچال قرار می گیرد تا خنک شده و طعم آن جا بیفتد. این پیش غذا با کته یا نان و به عنوان بخشی از سفره رنگین گیلانی سرو می شود.

انار بیج

انار بیج خورشی مجلسی و شبیه به فسنجان است با این تفاوت که به جای مرغ یا اردک از گوشت قلقلی در آن استفاده می شود. این خورش از ترکیب گردوی آسیاب شده رب انار و گوشت قلقلی تهیه می شود. سبزیجات معطر محلی مانند جعفری گشنیز نعناع و چوچاق نیز در تهیه این خورش به کار می روند که عطر و طعمی خاص به آن می بخشند. انار بیج باید به خوبی جا بیفتد و قوام مناسبی داشته باشد مشابه فسنجان. این خورش غلیظ و خوش طعم معمولاً در مهمانی ها و مجالس خاص با کته سرو می شود و یکی از شاهکارهای آشپزی گیلان محسوب می گردد.

ماهی شکم پر

ماهی شکم پر یکی از غذاهای محبوب و مجلسی گیلانی است که اغلب با ماهی سفید تازه تهیه می شود. شکم ماهی با مخلوطی از گردوی آسیاب شده رب انار سیر سبزیجات معطر محلی آلو کشمش و پیازداغ پر می شود. ماهی شکم پر شده سپس در فر یا روی حرارت ملایم پخته می شود تا مغز آن کاملاً پخته و طعم دار شود. این غذا به دلیل طعم های متنوع و ترکیب مواد بسیار لذیذ و پرطرفدار است و به ویژه در شب عید نوروز در سفره های گیلانی جایگاه ویژه ای دارد. سرو ماهی شکم پر با کته و مخلفات محلی تجربه ای کامل از آشپزی دریایی گیلان را ارائه می دهد.

غوره مسما

غوره مسما خورشی تابستانی و خوش رنگ و لعاب است که با استفاده از غوره تازه تهیه می شود. مواد اصلی این خورش شامل مرغ بادمجان گوجه فرنگی و غوره است. مرغ با پیاز و ادویه تفت داده شده و سپس غوره به آن اضافه می شود. پس از پخت اولیه مرغ بادمجان و گوجه فرنگی سرخ شده به خورش اضافه می شوند و اجازه داده می شود تا خورش جا بیفتد و طعم ها با هم ترکیب شوند. طعم ترش و ملس غوره در کنار بادمجان و مرغ این خورش را به گزینه ای مناسب برای فصول گرم سال تبدیل کرده است. غوره مسما معمولاً با کته سرو می شود.

خورش آلو مسما

خورش آلو مسما یکی دیگر از خورش های محبوب گیلانی با طعمی ملس یا ترش و شیرین است که با استفاده از آلو و قیصی تهیه می شود. این خورش با مرغ یا اردک پیاز تفت داده شده رب گوجه فرنگی آلو بخارا قیصی و ادویه تهیه می شود. مرغ یا اردک با پیاز تفت داده شده و سپس رب گوجه و میوه های خشک به آن اضافه می شوند. آب به خورش اضافه شده و اجازه داده می شود تا مرغ بپزد و خورش غلیظ شود. طعم شیرین آلو و قیصی در کنار رب گوجه ترکیبی دلپذیر ایجاد می کند. این خورش مجلسی معمولاً با کته سرو می شود و در برخی مناطق گیلان برای طعم بهتر از رب انار نیز در آن استفاده می شود.

کته کباب

کته کباب یکی از غذاهای اصلی و پرطرفدار در گیلان به ویژه در رستوران های محلی است. این غذا شامل گوشت کباب شده (معمولاً راسته گوساله) است که پیش از کباب شدن در مخلوطی از ماست پیاز روغن زیتون و ادویه برای نرم شدن و طعم دار شدن خوابانده می شود. وجه تمایز این غذا شیوه سرو آن است: کباب با کته قالبی (برنجی که با آب و روغن کم و در قابلمه پخته و ته دیگ می بندد) و همراه با بشقابی از مخلفات سنتی گیلانی شامل باقالی خام خیار اشپل ماهی شور زیتون پرورده ماست و سبزی خوردن سرو می شود. این ترکیب یک وعده غذایی کامل و بسیار لذت بخش را فراهم می کند.

فسنجان رشتی

فسنجان یکی از معروف ترین و مجلسی ترین خورش های ایرانی است اما فسنجان رشتی ویژگی های خاص خود را دارد. این خورش با مرغ یا اردک و ترکیب اصلی گردوی آسیاب شده و رب انار تهیه می شود. آنچه فسنجان رشتی را متمایز می کند طیف طعمی آن است؛ از ترش خالص تا ملس و حتی کمی شیرین بسته به ذائقه خانواده و نوع رب انار استفاده شده. پخت طولانی مدت و با حرارت ملایم برای روغن انداختن گردو اهمیت زیادی در کیفیت این خورش دارد. گاهی برای کمک به روغن انداختن از تکه ای یخ یا کمی کدو حلوایی پخته استفاده می شود. فسنجان رشتی نمادی از آشپزی مجلسی گیلان است و معمولاً با کته سرو می شود.

رستوران های غذای محلی رشت

تجربه طعم اصیل غذاهای رشتی بدون سر زدن به رستوران های محلی این شهر کامل نمی شود. بسیاری از رستوران ها با حفظ دستور پخت های سنتی و استفاده از مواد اولیه تازه فرصتی عالی برای چشیدن این غذاهای بی نظیر فراهم می کنند. از جمله رستوران های معروفی که در رشت می توانید غذاهای محلی را امتحان کنید رستوران شکم الملوک است که در بلوار منظریه جنب هتل بزرگ کادوس واقع شده و به دلیل کیفیت بالا و فضای لوکس خود شهرت دارد. این رستوران برای فسنجان شورکولی و کباب ترش خود شناخته می شود. رستوران چلو شیش در میدان توشیبا خیابان کنار هتل پامچال با فضایی سنتی و ظروف مسی انواع خورش ها و کباب های گیلانی را ارائه می دهد. رستوران اردشیر یکی از قدیمی ترین رستوران های رشت با نیم قرن سابقه (تاسیس ۱۳۵۱) در سه راه پاستوریزه ابتدای خیابان فلسطین واقع شده و کته کباب ماهی سفید شکم پر و مرغ ترش آن معروف است. رستوران جهانگیر در میدان زرجوب نیز با سابقه ای طولانی به ویژه برای کته کباب های لذیذش شناخته می شود و انواع غذاهای محلی را در منوی خود دارد. این رستوران ها تنها نمونه ای از مکان هایی هستند که می توانید غنای آشپزی رشت را در آن ها تجربه کنید.

غذای معروف گیلان کدام است؟

میرزا قاسمی باقلا قاتق کباب ترش مرغ ترش فسنجان و کته کباب از معروف ترین غذاهای گیلان هستند که تنوع بالایی دارند و در اکثر نقاط استان یافت می شوند.

چرا رشت به عنوان شهر خلاق غذا شناخته می شود؟

به دلیل تنوع بی نظیر غذاهای محلی (بیش از ۱۷۰ نوع) حفظ سنت های آشپزی و وجود مدارس و رویدادهای مرتبط با خوراک شناسی در سال ۲۰۱۵ توسط یونسکو این عنوان به رشت اعطا شد.

غذاهای محلی کمتر شناخته شده رشت کدامند؟

علاوه بر غذاهای معروف خوراک هایی مانند گل در چمن شوید خولی اشپل کوکو کولی غورابیج سیرواویج و چوواش تره از جمله غذاهای محلی و کمتر شناخته شده رشت هستند.

در کدام رستوران غذاهای محلی رشت را بخوریم؟

رستوران هایی مانند شکم الملوک چلو شیش اردشیر و جهانگیر از جمله مکان های معروفی هستند که می توانید انواع غذاهای اصیل رشتی را در آن ها تجربه کنید و از کیفیت آن ها لذت ببرید.