غذاهای خوشمزه کریسمس
فصل تعطیلات پایان سال به ویژه جشن کریسمس با شور و حال ویژه ای در سراسر جهان همراه است و یکی از اصلی ترین بخش های این جشن ها سفره رنگین و پر از غذاهای متنوع و خوشمزه است. غذا در کریسمس تنها یک وعده غذایی ساده نیست بلکه نمادی از دورهمی شادمانی و گرامیداشت این مناسبت فرخنده است. مردم در فرهنگ ها و کشورهای مختلف با توجه به سنت ها و مواد اولیه در دسترس خود غذاهای خاصی را برای شب و روز کریسمس تدارک می بینند که هر کدام داستان و طعم منحصر به فردی دارند. این تنوع غذایی بازتابی از گستردگی و جهان شمولی جشن کریسمس است. آشنایی با این خوراکی های جشن کریسمس می تواند دریچه ای به سوی فرهنگ ها و آداب و رسوم مردمان مختلف در این ایام باشد و ایده های جدیدی برای سفره های خودمان به ما بدهد. در این مطلب به بررسی برخی از این غذاهای محبوب و سنتی که زینت بخش میزهای کریسمس در اقصی نقاط جهان هستند خواهیم پرداخت و با جزئیات و تاریخچه برخی از آن ها آشنا می شویم.

جشن کریسمس که به مناسبت زادروز عیسی مسیح برگزار می شود در کشورهای مختلف دنیا با آداب و رسوم خاص خود همراه است. یکی از مهم ترین و جذاب ترین بخش های این جشن تدارک دیدن غذاها و شیرینی های مخصوص است. در حالی که بوقلمون بریانی به عنوان نمادی از شام کریسمس در بسیاری از نقاط جهان شناخته می شود تنوع غذاها در این شب بسیار فراتر از این است. هر کشور و حتی هر منطقه ای غذاهای سنتی و مورد علاقه خود را دارد که با توجه به فرهنگ تاریخ و مواد اولیه محلی انتخاب می شوند. این غذاها نه تنها خوشمزه هستند بلکه بخشی از هویت فرهنگی مردم در این ایام به شمار می روند و نسل به نسل منتقل شده اند. از غذاهای اصلی و سنگین گرفته تا پیش غذاها و دسرهای لذیذ هر کدام جایگاه ویژه ای در سفره کریسمس دارند و به گرمی و صمیمیت این شب می افزایند. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین و محبوب ترین غذاهایی می پردازیم که در جشن کریسمس در سراسر دنیا سرو می شوند.
معروف ترین غذاهای کریسمس در دنیا
در نقاط مختلف جهان سفره کریسمس بازتابی از فرهنگ و جغرافیای آن منطقه است. در حالی که برخی غذاها شهرت جهانی دارند بسیاری دیگر مختص به کشورها یا حتی شهرهای خاصی هستند. این تنوع کریسمس را به جشنی با طعم های بی شمار تبدیل کرده است. در استرالیا به دلیل همزمانی کریسمس با فصل تابستان غذاهای سبک و کبابی مانند استیک و غذاهای دریایی در کنار سالاد محبوبیت دارند. در روسیه گوشت خوک دودی و انواع سالادها بخشی از سفره سال نو (که تعطیلات اصلی زمستانی است) هستند. مسیحیان در هند انواع بریانی های تند را با دسرهای شیرین دنبال می کنند. در مصر کوشاری که ترکیبی از برنج عدس ماکارونی و سس گوجه است غذای سنتی کریسمس محسوب می شود. اسپانیایی ها اغلب با سوپ های مقوی شروع کرده و سپس به سراغ غذاهای اصلی مانند استیک با مخلفات می روند. فیلیپینی ها مرغ کبابی پاستا و غذاهای دریایی را در سفره خود دارند. فرانسوی ها اردک یا غاز بریانی را با کلم پیچ و گوشت قرمز میل می کنند. کشورهای بالتیک مانند لاتویا نیز از انواع ترشیجات و گوشت های دودی در کنار سیب زمینی سرخ کرده استفاده می کنند. در آرژانتین به دلیل تابستانی بودن هوا غذاهای سرد مانند ویتل تونه (گوشت گوساله با سس ماهی تن) و انواع سالادها رایج است. این تنوع نشان می دهد که چگونه یک جشن واحد می تواند با هزاران طعم و مزه در سراسر دنیا برگزار شود.
پای گوشت
پای گوشت (Meat Pie) یکی از غذاهای سنتی و محبوب در بسیاری از کشورهای اروپایی به ویژه بریتانیا است که اغلب در فصل زمستان و برای مناسبت هایی مانند کریسمس تهیه می شود. این غذا از یک لایه خمیر تشکیل شده که داخل آن با مخلوطی از گوشت (معمولاً گوشت گوساله گوسفند یا مخلوطی از آن ها) پیاز سبزیجات و ادویه جات پر شده و سپس پخته می شود. تنوع در تهیه پای گوشت بسیار زیاد است؛ برخی از خمیر هزارلا برخی دیگر از خمیر بریزه (Pastry) و برخی نیز از خمیرهای مخصوص دیگر استفاده می کنند. نوع گوشت و ادویه جات نیز بسته به منطقه و سلیقه متفاوت است. در برخی مناطق ساحلی ممکن است از گوشت ماهی یا غذاهای دریایی نیز در تهیه پای استفاده شود. پای گوشت معمولاً به صورت گرم سرو می شود و می تواند به عنوان غذای اصلی یا بخشی از سفره کریسمس باشد. طعم غنی و دلپذیر آن همراه با بافت ترد خمیر آن را به یک انتخاب عالی برای شب های سرد زمستان و جشن های خانوادگی تبدیل کرده است.
پیروک
پیروک (Pirog یا Pirozhok) در اصل یک شیرینی یا نان پر شده است که در کشورهای اسلاو به ویژه روسیه و اوکراین بسیار محبوب است. با این حال این شیرینی به دلیل حضور جوامع مسیحی در کشورهای مختلف از جمله ایران به سفره کریسمس آن ها نیز راه یافته است. پیروک ها می توانند شیرین یا شور باشند و با مواد مختلفی پر شوند. نوع شیرین آن که اغلب در کریسمس دیده می شود معمولاً با میوه ها مارمالاد پنیر شیرین (مانند واترشکی) یا مربا پر می شود. خمیر پیروک معمولاً از نوع خمیر مایه دار یا خمیر شیرینی است که پس از پر شدن به شکل های مختلف (گرد مربع مستطیل) درآمده و در فر پخته می شود. پیروک ها می توانند بزرگ و به صورت یک کیک کامل یا کوچک و به صورت لقمه ای باشند. پیروک شیرین با مغز مارمالاد یا میوه یکی از شیرینی های دلپذیر و پرطرفدار در میان مسیحیان ایرانی در ایام کریسمس است که معمولاً در کنار چای یا قهوه سرو می شود و طعم لذیذ آن یادآور خاطرات شیرین این جشن است.
تامالس
تامالس (Tamales) یکی از غذاهای سنتی و بسیار محبوب در مکزیک و سایر کشورهای آمریکای لاتین است که در مناسبت های خاص و جشن ها از جمله کریسمس تهیه و سرو می شود. این غذا از خمیر ماسا (خمیر تهیه شده از ذرت) تشکیل شده که با مواد مختلفی مانند گوشت (مرغ گوشت گوساله یا خوک) پنیر سبزیجات فلفل چیلی و سس پر می شود. سپس این مخلوط در برگ ذرت یا برگ موز پیچیده شده و بخارپز می شود. فرآیند تهیه تامالس معمولاً زمان بر است و اغلب به صورت گروهی و خانوادگی انجام می شود که این خود بخشی از جذابیت و سنت این غذا در ایام جشن است. تامالس به دلیل وجود ذرت فیبر بالایی دارد و بسته به نوع پرکننده می تواند منبع خوبی از پروتئین باشد. این غذا با طعم تند و گرم خود گزینه ای عالی برای جشن کریسمس در مناطق گرمسیری مانند مکزیک است و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ غذایی این کشور در ایام تعطیلات محسوب می شود. تنوع در پرکننده ها و روش های تهیه تامالس را به غذایی با دامنه طعم های گسترده تبدیل کرده است.
سینه اردک یا غاز کبابی
سینه اردک یا غاز کبابی یکی از غذاهای شیک و مجلسی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه به عنوان یکی از غذاهای اصلی در شام کریسمس یا شب سال نو سرو می شود. اردک و غاز به دلیل گوشت تیره و طعم قوی خود گزینه ای متفاوت از بوقلمون هستند و طرفداران خاص خود را دارند. سینه اردک یا غاز معمولاً با پوست برشته و ترد تهیه می شود در حالی که گوشت آن لطیف و آبدار باقی می ماند. برای تهیه سینه ها را معمولاً مزه دار کرده و سپس در تابه یا فر کبابی می کنند تا پوست طلایی و گوشت به پخت دلخواه (اغلب مدیوم-رِیر برای اردک) برسد. پس از پخت گاهی برای افزایش طعم و لطافت آن را در کره تفت داده و با سس های مختلفی مانند سس میوه ای (مانند سس آلبالو یا پرتقال) یا سس های بر پایه شراب سرو می کنند. در برخی روش ها نیز ممکن است از سس مایونز یا سرکه برای تهیه سس همراه استفاده شود. سینه اردک یا غاز کبابی معمولاً با پوره سیب زمینی سبزیجات فصلی یا کلم قرمز پخته شده سرو می شود و به دلیل ظاهر زیبا و طعم خاص خود جلوه ای ویژه به سفره کریسمس می بخشد و تجربه ای لوکس و به یاد ماندنی از شام جشن ارائه می دهد.
پاستا لینگوئینی
پاستا لینگوئینی (Linguine) نوعی پاستای ایتالیایی است که شکلی پهن و نواری دارد شبیه به فتوچینی اما کمی باریک تر. این پاستا به دلیل بافت و شکل خود به خوبی سس های مختلف را جذب می کند و در آشپزی ایتالیایی بسیار پرکاربرد است. در ایتالیا غذاهای دریایی نقش مهمی در شام کریسمس به ویژه در شب ۲۴ دسامبر (شب هفت ماهی) دارند و پاستا لینگوئینی اغلب با سس های دریایی سرو می شود. با این حال لینگوئینی با سس های دیگر نیز محبوب است و می تواند بخشی از سفره کریسمس باشد. ترکیب لینگوئینی با فیله گوشت یا مرغ ریحان تازه روغن زیتون خامه پنیر (مانند پارمزان یا پیتزا) سیر و سبزیجاتی مانند بروکلی یک سس پاستای غنی و خوشمزه را ایجاد می کند که می تواند به عنوان یک غذای گرم و دلچسب در شب کریسمس سرو شود. عطر و طعم بی نظیر این پاستا به ویژه زمانی که با مواد اولیه تازه تهیه شود آن را به گزینه ای محبوب برای دورهمی های خانوادگی و جشن ها در ایتالیا و سایر نقاط جهان تبدیل کرده است. سادگی در تهیه در عین حال طعم پیچیده و دلپذیر از ویژگی های این غذاست.
کدو تنبل و بوقلمون
در ارمنستان کدو تنبل (یا کدو حلوایی) نقش مهمی در جشن ها و مناسبت های سنتی دارد و در کریسمس نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از غذاهای محبوبی که در سفره کریسمس ارامنه دیده می شود بوقلمون پخته شده است که به روشی خاص و اغلب در کنار کدو تنبل و برنج سرو می شود. کدو تنبل می تواند به صورت پخته پوره شده یا به عنوان بخشی از یک پلو (مانند پلو کدو حلوایی) در کنار بوقلمون قرار گیرد. بوقلمون نیز معمولاً به صورت آبپز یا پخته شده در فر تهیه می شود تا گوشت آن نرم و لطیف باشد. این ترکیب یک غذای مقوی و دلچسب را برای شب سرد زمستان و ایام کریسمس فراهم می کند. استفاده از کدو تنبل در کنار بوقلمون نه تنها طعمی شیرین و متعادل به غذا می بخشد بلکه از نظر بصری نیز جلوه ای زیبا به سفره می دهد. این غذا نشان دهنده پیوند عمیق میان فرهنگ غذایی ارامنه و محصولات فصلی مانند کدو تنبل است که در جشن های مهم مورد استفاده قرار می گیرد و نمادی از فراوانی و برکت در سال نو است.
بوقلمون بریانی شکم پر و سیب زمینی
بوقلمون بریانی شکم پر یکی از نمادین ترین و سنتی ترین غذاهای کریسمس در بسیاری از کشورهای غربی به ویژه بریتانیا و آمریکای شمالی (هرچند در آمریکا برای شکرگزاری رایج تر است) محسوب می شود. این پرنده بزرگ قلب سفره کریسمس است و پخت آن معمولاً ساعت ها طول می کشد و اغلب با همکاری اعضای خانواده انجام می شود. بوقلمون معمولاً با مخلوطی از نان خشک سبزیجات (مانند پیاز و کرفس) گیاهان معطر (مانند مریم گلی و آویشن) ادویه جات و گاهی میوه های خشک یا سوسیس پر می شود که به آن فیلینگ یا استافینگ می گویند. پس از پر کردن بوقلمون با کره یا روغن چرب شده و در فر بریان می شود تا پوست آن طلایی و ترد و گوشت آن کاملاً پخته و آبدار شود. در کنار بوقلمون بریانی معمولاً پوره سیب زمینی یا سیب زمینی کبابی سس گریوی (سس تهیه شده از عصاره پخت بوقلمون) و سس قره قاط (Cranberry Sauce) سرو می شود. سبزیجات فصلی مانند هویج کلم بروکسل و نخود فرنگی نیز از دیگر مخلفات رایج هستند. این وعده غذایی کامل و مفصل نمادی از فراوانی و جشن است و دور هم جمع شدن خانواده برای صرف این شام بزرگ یکی از مهم ترین بخش های جشن کریسمس در بسیاری از فرهنگ هاست. آماده سازی بوقلمون بریانی نیاز به دقت و زمان دارد اما نتیجه نهایی یک غذای باشکوه و فراموش نشدنی است.
دسرها و شیرینی ها مخصوص کریسمس
هیچ جشن کریسمسی بدون دسرها و شیرینی های خاص آن کامل نمی شود. دسرها بخش شیرین و پایانی این جشن هستند و تنوع آن ها به اندازه غذاهای اصلی گسترده است. از کیک های میوه ای سنگین گرفته تا شیرینی های کوچک و بیسکویت های تزئین شده هر کدام جایگاه ویژه ای در سفره کریسمس دارند. بسیاری از این دسرها نمادین هستند و تاریخچه ای طولانی دارند. تهیه شیرینی های کریسمس اغلب یک فعالیت خانوادگی است و بخشی از سنت های این ایام محسوب می شود. بوی دارچین زنجبیل میخک و میوه های خشک که از آشپزخانه در می آید بخشی جدایی ناپذیر از حال و هوای کریسمس است. این دسرها نه تنها برای مصرف خانگی تهیه می شوند بلکه به عنوان هدیه نیز بین دوستان و آشنایان رد و بدل می شوند. هر کشور و منطقه ای شیرینی ها و دسرهای مخصوص خود را دارد که برخی از آن ها شهرت جهانی یافته اند. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین دسرها و شیرینی های مخصوص کریسمس در نقاط مختلف جهان می پردازیم که می توانند شیرینی بخش لحظات شما در این ایام باشند.
بوش دو نوئل
بوش دو نوئل (Bûche de Noël) که به معنی کنده درخت کریسمس است یک کیک سنتی فرانسوی است که به مناسبت کریسمس تهیه و تزئین می شود و در کشورهای فرانسوی زبان مانند بلژیک و سوئیس نیز بسیار محبوب است. این کیک در واقع یک رولت کیک اسفنجی است که با کرم کره شکلاتی یا گاناش پر و پوشانده می شود. سپس سطح آن با چنگال خطوطی ایجاد می کنند تا شبیه به پوست درخت شود و با پودر قند (برف) قارچ های مرنگ شاخه های کوچک شکلاتی یا پلاستیکی و سایر تزئینات مربوط به جنگل شبیه به یک کنده درخت پوشیده از برف تزئین می شود. بوش دو نوئل یادآور سنت قدیمی سوزاندن کنده درخت در شب کریسمس برای خوش شانسی در سال نو است. این کیک نه تنها طعمی لذیذ دارد بلکه به دلیل ظاهر خاص و نمادین خود بخش مهمی از سفره کریسمس در فرهنگ فرانسوی محسوب می شود. تهیه و تزئین بوش دو نوئل می تواند یک فعالیت لذت بخش برای تمام اعضای خانواده باشد و نتیجه نهایی یک شاهکار خوراکی است که زینت بخش میز دسر کریسمس خواهد بود.
کریشتولن
کریشتولن (Christstollen) که اغلب به اختصار اشتولن نامیده می شود یک نان میوه ای سنتی آلمانی است که به ویژه در فصل ادونت (چهار هفته قبل از کریسمس) و ایام کریسمس تهیه و مصرف می شود. این نان سنگین و متراکم نمادی از نوزاد مسیح است که در پارچه قنداق پیچیده شده است. مواد اصلی اشتولن شامل آرد مخمر آب و کره است اما چیزی که آن را خاص می کند افزودنی های غنی آن است: انواع میوه های خشک و شیرین شده (مانند کشمش پوست مرکبات) مغزها (مانند بادام) و ادویه جات معطر (مانند دارچین هل و به ویژه هلندی که طعم خاصی به آن می دهد). اغلب مقداری مارزیپان نیز در مرکز نان قرار داده می شود. پس از پخت اشتولن را در کره آب شده فرو برده و بلافاصله با پودر قند فراوان می پوشانند. این نان به مرور زمان جا افتاده و طعم آن بهتر می شود به همین دلیل اغلب چند هفته قبل از کریسمس تهیه می شود. کریشتولن بخش جدایی ناپذیر بازارهای کریسمس در آلمان است و عطر دلپذیر آن یادآور فضای این ایام است. برش های این نان غنی و خوشمزه همراه با چای یا قهوه یک میان وعده یا دسر عالی برای روزهای سرد کریسمس محسوب می شود.
بیبینگکا فیلیپین
بیبینگکا (Bibingka) یک کیک برنج سنتی فیلیپینی است که به طور سنتی در ایام کریسمس به ویژه پس از مراسم مذهبی صبحگاهی که از ۱۶ تا ۲۴ دسامبر برگزار می شود (معروف به Simbang Gabi) خورده می شود. این کیک از آرد برنج شیر نارگیل یا آب و شکر تهیه می شود. روش پخت آن سنتی و خاص است: خمیر را در قالب های سفالی که با برگ موز پوشانده شده اند ریخته و روی آن و زیر آن زغال گداخته قرار می دهند تا به آرامی پخته شود. این روش پخت طعم و بافت منحصر به فردی به بیبینگکا می دهد. پس از پخت روی بیبینگکا کره آب شده مالیده و با شکر نارگیل رنده شده پنیر محلی (salong puti) و گاهی تخم مرغ شور تزئین و سرو می شود. بیبینگکا معمولاً گرم و تازه از تنور خورده می شود و خرید آن در غرفه های کنار کلیساها پس از مراسم صبحگاهی بخشی از سنت کریسمس در فیلیپین است. طعم شیرین و شور همراه با بافت نرم و پفکی آن بیبینگکا را به یکی از محبوب ترین خوراکی های کریسمس در فیلیپین تبدیل کرده است و نمادی از شروع روزهای جشن محسوب می شود.
بوچلاتو سیسیل
بوچلاتو (Buccellato) یک کیک سنتی و بسیار محبوب در منطقه سیسیل ایتالیا است که به طور سنتی در ایام کریسمس تهیه و سرو می شود. این کیک به شکل یک حلقه بزرگ یا دونات مانند است و از خمیر شیرینی تشکیل شده که داخل آن با مخلوطی غنی و خوشمزه پر می شود. پرکننده اصلی بوچلاتو شامل انجیر خشک است که با مغزها (مانند بادام و گردو) پوست پرتقال شیرین شده کشمش شکلات و ادویه جاتی مانند دارچین و میخک ترکیب می شود. این مخلوط طعم دار و چسبناک در داخل خمیر قرار گرفته و سپس به شکل حلقه درآمده و پخته می شود. پس از پخت بوچلاتو اغلب با شربت عسل یا شکر پوشانده شده و با میوه های شیرین شده مغزها و پودر قند تزئین می شود. بوچلاتو به دلیل مواد اولیه غنی و مقوی خود یک دسر سنگین و دلچسب برای شب های سرد زمستان و جشن کریسمس است. تهیه آن معمولاً به صورت خانگی انجام می شود و بخشی از سنت های خانوادگی در سیسیل در این ایام است. طعم شیرین انجیر و میوه های خشک همراه با عطر ادویه جات بوچلاتو را به دسری خاص و به یاد ماندنی تبدیل کرده است.
پودینگ مالوا آفریقای جنوبی
پودینگ مالوا (Malva Pudding) یک دسر شیرین و چسبناک است که اصالتاً متعلق به منطقه کیپ هلندی در آفریقای جنوبی است و در این کشور بسیار محبوب است به ویژه در مناسبت ها و جشن هایی مانند کریسمس و عید پاک. این پودینگ از مواد اولیه ساده ای مانند آرد شکر تخم مرغ کره شیر و بی کربنات سودا (جوش شیرین) تهیه می شود و معمولاً حاوی مربای زردآلو است که به آن طعم و رنگ کاراملی می دهد و به ایجاد بافت چسبناک آن کمک می کند. پس از پخت در فر در حالی که هنوز گرم است یک سس گرم و شیرین که معمولاً از کره خامه و شکر تهیه شده روی آن ریخته می شود تا پودینگ سس را به خود جذب کرده و بسیار مرطوب و چسبناک شود. پودینگ مالوا اغلب گرم سرو می شود و می تواند با کاستارد بستنی یا خامه فرم گرفته همراه باشد. طعم شیرین و کاراملی بافت نرم و چسبناک و گرمای آن پودینگ مالوا را به دسری ایده آل برای پایان یک وعده غذایی جشن در هوای سرد یا حتی معتدل کریسمس در نیمکره جنوبی تبدیل کرده است. این دسر نمادی از مهمان نوازی آفریقای جنوبی است و در بسیاری از خانه ها و رستوران ها در ایام جشن سرو می شود.
غذاهای کریسمس ارامنه در ایران
جامعه ارامنه در ایران که بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ کشور را تشکیل می دهند جشن کریسمس را با آداب و رسوم خاص خود برگزار می کنند. در حالی که برخی از سنت های جهانی کریسمس مانند تزیین درخت و تبادل هدایا در میان آن ها نیز رایج است سفره کریسمس ارامنه در ایران اغلب ترکیبی از سنت های ارمنی و ایرانی است. به دلیل همزیستی طولانی با فرهنگ ایرانی برخی از غذاهای سنتی ایرانی نیز به سفره جشن کریسمس ارامنه راه یافته اند. برخلاف بسیاری از کشورهای غربی که بوقلمون غذای اصلی کریسمس است در میان ارامنه ایران غذاهای دیگری محبوبیت دارند. این ترکیب فرهنگی در غذاها نشان دهنده غنای فرهنگی جامعه ارامنه در ایران و پیوند آن با سنت های غذایی ایرانی است. در ادامه به معرفی برخی از غذاهایی می پردازیم که معمولاً در شب یا روز کریسمس در خانه های ارامنه ایران دیده می شوند و هر کدام طعم و خاطره خاص خود را دارند.
کوکوسبزی
کوکوسبزی یکی از غذاهای سنتی و بسیار محبوب در آشپزی ایرانی است که به دلیل سادگی در تهیه و طعم دلپذیرش در میان بسیاری از خانواده های ایرانی از جمله جامعه ارامنه جایگاه ویژه ای دارد. این غذا از ترکیب تخم مرغ و سبزیجات معطر خرد شده (مانند تره جعفری گشنیز و شوید) تهیه می شود و گاهی به آن زرشک و گردو نیز اضافه می کنند تا طعم و بافت متنوع تری داشته باشد. کوکوسبزی را معمولاً در تابه روی حرارت ملایم سرخ می کنند تا هر دو طرف آن طلایی و مغزپخت شود. در سفره کریسمس ارامنه در ایران کوکوسبزی اغلب به عنوان یکی از غذاهای اصلی یا پیش غذا در کنار سبزی پلو با ماهی سرو می شود. این غذا با رنگ سبز زیبای خود و طعم تازه سبزیجات جلوه ای خاص به سفره می بخشد و به دلیل سبک تر بودن نسبت به غذاهای گوشتی سنگین گزینه مناسبی برای تنوع در وعده جشن است. حضور کوکوسبزی در سفره کریسمس ارامنه نمونه ای از تاثیرپذیری فرهنگی و پذیرش غذاهای محبوب منطقه در سنت های خاص خود است.
سبزی پلو با ماهی
سبزی پلو با ماهی یکی از غذاهای کلاسیک و بسیار مهم در فرهنگ غذایی ایرانی است که به طور سنتی در شب عید نوروز (سال نو ایرانی) سرو می شود. با این حال این غذا به دلیل محبوبیت و اهمیت فرهنگی خود به سفره جشن کریسمس در میان جامعه ارامنه ایران نیز راه یافته است. سبزی پلو از ترکیب برنج با سبزیجات معطر خرد شده (مانند شوید جعفری گشنیز شنبلیله و تره) تهیه می شود و معمولاً به صورت کته یا آبکش پخته می شود. ماهی نیز معمولاً به صورت سرخ شده یا کبابی در کنار پلو سرو می شود. نوع ماهی بسته به سلیقه و منطقه متفاوت است اما ماهی سفید قزل آلا یا سالمون رایج هستند. سبزی پلو با ماهی با طعم تازه سبزیجات و عطر دلپذیر خود یک غذای کامل و مقوی است که نمادی از برکت و فراوانی در سال نو محسوب می شود. سرو این غذا در شب کریسمس توسط ارامنه ایران نشان دهنده تلفیق سنت های مذهبی و فرهنگی است و به سفره جشن آن ها رنگ و بوی خاصی می بخشد. این غذا معمولاً در کنار کوکوسبزی و سایر مخلفات سرو می شود و یک وعده غذایی کامل و سنتی را تشکیل می دهد.
خورشت هریسا
هریسا (Harissa) یک خوراک سنتی و بسیار مهم در آشپزی ارمنی است که از ترکیب گندم پوست کنده و گوشت (معمولاً مرغ یا گوشت گوسفند) تهیه می شود و به آرامی برای مدت زمان طولانی پخته می شود تا گندم و گوشت کاملاً له شده و با هم ترکیب شوند و یک پوره یا حلیم غلیظ و یکدست به دست آید. این غذا شباهت زیادی به حلیم ایرانی دارد اما با طعم و بافت خاص خود. هریسا معمولاً با کره آب شده سرو می شود و گاهی روی آن دارچین یا فلفل قرمز نیز می پاشند. این غذا به دلیل فرآیند پخت طولانی و نیاز به هم زدن مداوم اغلب به صورت گروهی تهیه می شود و نمادی از اتحاد و همکاری است. هریسا اغلب برای مناسبت های خاص و جشن های مذهبی مانند عید پاک یا سایر روزهای مهم در تقویم ارمنی تهیه می شود و در برخی مناطق و خانواده ها ممکن است بخشی از سفره کریسمس نیز باشد به ویژه در روز پس از شب کریسمس. این خوراک مقوی و گرم یک غذای دلچسب برای هوای سرد زمستان است و به دلیل اهمیت فرهنگی و تاریخی خود در میان ارامنه جایگاه ویژه ای در سنت های غذایی آن ها دارد.
شام کریسمس چیست؟
شام کریسمس وعده غذایی اصلی و جشن گونه ای است که در شب یا روز کریسمس (۲۴ یا ۲۵ دسامبر) برگزار می شود و شامل غذاهای سنتی و ویژه آن منطقه یا کشور است که با خانواده و دوستان صرف می شود.
مردم کشورهای مختلف دنیا برای شام کریسمس چه می خورند؟
غذاهای شام کریسمس بسیار متنوع است؛ از بوقلمون یا غاز بریانی در غرب تا غذاهای دریایی در ایتالیا تامالس در مکزیک بریانی در هند و ترکیبی از غذاهای محلی در سایر نقاط جهان.
ارامنه ایران در شب کریسمس چه می خورند؟
ارامنه ایران اغلب ترکیبی از غذاهای سنتی ایرانی و ارمنی را در سفره کریسمس خود دارند از جمله کوکوسبزی سبزی پلو با ماهی و گاهی خوراک های سنتی ارمنی مانند هریسا.
بوچلاتوی سیسیلی چیست؟
بوچلاتو یک کیک حلقه ای سنتی سیسیلی است که به طور خاص برای کریسمس تهیه می شود و داخل آن با مخلوطی از انجیر خشک مغزها و میوه های شیرین شده پر می شود.
ایرانیان چگونه کریسمس را جشن می گیرند؟
ایرانیان مسیحی (مانند ارامنه و آشوریان) کریسمس را با تزیین درخت شرکت در مراسم کلیسا تبادل هدایا و تدارک دیدن سفره های ویژه با غذاهای سنتی خود جشن می گیرند.