چرا انجام ماموگرافی برای خانم های بالای ۳۵ سال ضروری است؟

مقدمه

در دنیای پزشکی امروز سرطان پستان یکی از شایع ترین انواع سرطان ها در میان زنان است. این بیماری ممکن است به تدریج و بدون هیچ علامت آشکاری شروع شود و به همین دلیل شناسایی زودهنگام آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ماموگرافی به عنوان یکی از مؤثرترین روش های تصویربرداری پزشکی نقش اساسی در تشخیص این بیماری در مراحل اولیه ایفا می کند. انجام ماموگرافی به ویژه برای زنان بالای ۳۵ سال به عنوان یک اقدام پیشگیرانه می تواند شانس تشخیص زودهنگام سرطان پستان را افزایش دهد. در این مقاله به دلایل اهمیت انجام ماموگرافی برای این گروه سنی و همچنین روش های تشخیص درمان و پیشگیری از سرطان پستان پرداخته خواهد شد.

علائم اولیه سرطان پستان

تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه اغلب به دلیل عدم وجود علائم واضح دشوار است. بسیاری از زنان تا زمانی که توده ای در پستان خود احساس نکنند متوجه وجود مشکل نمی شوند. اما برخی از علائم اولیه که ممکن است نیاز به بررسی پزشکی و انجام ماموگرافی داشته باشند عبارتند از :

• وجود توده در پستان : بزرگ شدن غیرطبیعی بافت پستان که به طور معمول حس می شود.
• تغییرات در اندازه یا شکل پستان ها : بروز تغییرات در ظاهر پستان ها به ویژه در نواحی خارجی.
• تغییرات در پوست پستان : بروز قرمزی تورم یا پوسته پوسته شدن.
• ترشحات غیرطبیعی از نوک پستان : هرگونه ترشح به ویژه ترشح خونین.
• درد پستان : اگرچه درد در بیشتر موارد نشانه ای از سرطان نیست اما در صورت همراهی با سایر علائم باید بررسی شود.

بیشتر بخوانید: مقایسه ام آر آی با ماموگرافی

چرا ماموگرافی مهم است؟

ماموگرافی یک آزمون تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس برای بررسی بافت پستان به کار می رود. این روش قادر است توده های کوچک یا تغییرات غیرطبیعی در پستان ها را که ممکن است در معاینه فیزیکی قابل شناسایی نباشند شناسایی کند. اهمیت ماموگرافی به ویژه برای زنان بالای ۳۵ سال از چند جنبه قابل توجه است :

1. تشخیص زودهنگام سرطان پستان : ماموگرافی می تواند در شناسایی تغییرات پیش سرطانی و توده های سرطانی در مراحل ابتدایی کمک کند. تشخیص زودهنگام شانس موفقیت درمان را افزایش می دهد.
2. کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان پستان : تحقیقات نشان داده اند که انجام ماموگرافی به طور منظم می تواند میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پستان را کاهش دهد.
3. افزایش احتمال درمان مؤثر : در صورتی که سرطان پستان در مراحل اولیه شناسایی شود امکان درمان های کم تهاجمی و حفظ بافت پستان وجود دارد.

چگونه ماموگرافی انجام می شود؟

ماموگرافی معمولاً در یک مرکز تصویربرداری با تجهیزات مخصوص انجام می شود. در این فرآیند پستان ها در دستگاه ماموگرافی قرار گرفته و به مدت چند ثانیه فشار وارد می شود تا تصاویر با کیفیت بالا از بافت پستان به دست آید. این فرآیند ممکن است کمی ناراحت کننده باشد اما معمولاً دردناک نیست. تکنسین تصویر برداری دو یا سه تصویر از هر پستان می گیرد تا بررسی دقیق تری از وضعیت بافت ها داشته باشد.

بیشتر بخوانید: ماموگرافی سه بعدی چیست؟

چه زمانی ماموگرافی باید انجام شود؟

متداول ترین توصیه ها برای انجام ماموگرافی به شرح زیر است :

• زنان ۴۰ تا ۴۹ سال : انجام ماموگرافی هر ۱ تا ۲ سال یک بار.
• زنان ۵۰ سال به بالا : انجام ماموگرافی سالانه.
• زنان با سابقه خانوادگی سرطان پستان یا دیگر عوامل خطرزا ممکن است نیاز به انجام ماموگرافی زودتر و بیشتر از زنان معمولی داشته باشند.

عوامل خطر سرطان پستان

سرطان پستان می تواند در هر زنی رخ دهد اما عوامل خاصی وجود دارند که احتمال ابتلا به آن را افزایش می دهند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• سن بالا : خطر ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن بیشتر می شود.
• سابقه خانوادگی : وجود سابقه سرطان پستان در اعضای درجه یک خانواده (مادر خواهر دختر) احتمال ابتلا را افزایش می دهد.
• هورمون ها : استفاده طولانی مدت از هورمون های جایگزین یا درمان های هورمونی می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
• چاقی : زنان چاق بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند.
• مصرف الکل : مصرف زیاد الکل با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان ارتباط دارد.

روش های درمان سرطان پستان

درمان سرطان پستان بستگی به مرحله و نوع سرطان دارد. برخی از روش های درمانی شامل :

1. جراحی : شامل برداشتن توده سرطانی یا حتی برداشتن کل پستان (ماستکتومی).
2. شیمی درمانی : استفاده از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی.
3. رادیوتراپی : استفاده از اشعه برای نابود کردن سلول های سرطانی.
4. هورمون درمانی : در صورتی که سرطان پستان حساس به هورمون باشد این درمان می تواند به کنترل رشد سلول های سرطانی کمک کند.
5. ایمونوتراپی و درمان های هدفمند : این روش ها برای مقابله با سرطان هایی که در سطح مولکولی خاص هستند استفاده می شوند.

بیشتر بخوانید: تفسیر جواب ماموگرافی به زبان ساده

پیشگیری از سرطان پستان

اگرچه هیچ روش قطعی برای پیشگیری از سرطان پستان وجود ندارد اما می توان با رعایت برخی نکات به کاهش خطر ابتلا کمک کرد :

• ورزش منظم : فعالیت بدنی منظم می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد.
• رژیم غذایی سالم : مصرف میوه ها و سبزیجات تازه کاهش مصرف چربی های اشباع شده و حفظ وزن سالم می تواند خطر سرطان پستان را کاهش دهد.
• عدم مصرف الکل : محدود کردن یا اجتناب از مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می دهد.
• شیردهی : زنانی که فرزند خود را به مدت طولانی تری شیر می دهند ممکن است در معرض خطر کمتری برای ابتلا به سرطان پستان باشند.

راهکارهای خانگی برای سلامت پستان ها

اگرچه هیچ کدام از این روش ها جایگزین معاینه پزشکی یا ماموگرافی نمی شوند اما رعایت برخی از نکات خانگی می تواند به حفظ سلامت پستان ها کمک کند :

• ماساژ پستان ها : ماساژ نرم و منظم پستان ها می تواند گردش خون را بهبود بخشیده و به شناسایی توده های احتمالی کمک کند.
• تغذیه متعادل : رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی مانند ویتامین E و C می تواند به سلامت پستان ها کمک کند.
• کنترل وزن : حفظ وزن در محدوده سالم می تواند از بروز بسیاری از مشکلات بهداشتی از جمله سرطان پستان جلوگیری کند.

نتیجه گیری

انجام ماموگرافی برای زنان بالای ۳۵ سال ضروری است چرا که این آزمایش می تواند به تشخیص زودهنگام سرطان پستان کمک کند و با توجه به اینکه این بیماری در مراحل اولیه به راحتی قابل درمان است توجه به آن می تواند جان بسیاری از زنان را نجات دهد. با توجه به افزایش عوامل خطر و اهمیت تشخیص به موقع زنان باید از سنین پایین تر برنامه ریزی برای انجام ماموگرافی را در دستور کار خود قرار دهند. در کنار تشخیص و درمان به موقع رعایت اصول پیشگیری و نگهداری از سلامت پستان ها می تواند تأثیر زیادی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری داشته باشد.

پرسش و پاسخ های متداول

1. چه زمانی باید ماموگرافی انجام دهم؟ پاسخ : توصیه می شود زنان ۴۰ سال به بالا هر دو سال یک بار ماموگرافی انجام دهند. زنان با سابقه خانوادگی سرطان پستان ممکن است نیاز به انجام ماموگرافی زودتر از این سن داشته باشند.
2. آیا ماموگرافی برای همه زنان لازم است؟ پاسخ : بله اما زنان بالای ۳۵ سال باید با پزشک خود مشورت کنند تا بر اساس عوامل خطر خود برنامه مناسبی برای انجام ماموگرافی داشته باشند.
3. آیا ماموگرافی دردناک است؟ پاسخ : ممکن است در حین انجام ماموگرافی احساس ناراحتی کنید اما این درد معمولاً کوتاه مدت و خفیف است. این آزمایش برای سلامت شما ضروری است.

در نهایت مشاوره با پزشک متخصص و انجام ماموگرافی به طور منظم به حفظ سلامتی پستان ها و تشخیص به موقع سرطان کمک خواهد کرد.