ساز کوک خرم – دانا نیوز

به گزارش دانا نیوز، وطن امروز نوشت: همایون خرم نوازنده نامدار ویلون، موسیقی‌دان، آهنگساز و عضو شورای عالی خانه موسیقی محسوب می‌شود که در میان دوستداران این هنر به جهت ساخت ملودی ترانه‌های «تو ‌ای پری کجایی» و «امشب در سر شوری دارم» شناخته شده ‌است. خرم را می‌توان همچنین از پیشگامان رونق و شکوفایی رادیو در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ خورشیدی دانست که تلاش‌ وافری برای پیشرفت و پرورش نسل جدید موسیقی ایران انجام داد.

همایون خرم در واقع بخشی از حافظه تاریخی موسیقی ایران را با خلق آثاری همچون «تو ‌ای پری کجایی»، «رسوای زمانه منم»، «امشب در سر شوری دارم»، «مینای شکسته»، «غوغای ستارگان»، «بگذر از کوی ما»، «پیک سحری» و «طاقتم ده» رقم ‌زده است. او از جمله ملودی‌پردازان شاخص و ماندگار تاریخ موسیقی ایران به شمار می‌رود و یکی از رموز ماندگاری این آثار، غنای ملودیک و ارزش موزیکالیته و قدرت ملودی‌ها محسوب می‌شود. از فعالیت‌های دیگر همایون خرم می‌توان به سخنرانی درباره موسیقی ایرانی در مراکز هنری و فرهنگی ایران، اروپا و آمریکا مانند دانشگاه UCLA، دانشگاه گیلان، دانشگاه پزشکی شیراز درباره ابوالحسن صبا و موسیقی ایرانی، انجمن موسیقی فارس درباره ابوالحسن صبا، دانشگاه علامه طباطبایی درباره مقامات موسیقی ایرانی، فرهنگسرای ارسباران درباره علی‌نقی وزیری و دانشگاه صنعتی اصفهان درباره مشخصات موسیقی ایرانی اشاره کرد.

خرم از نوابغ موسیقی ایران‌زمین ۹ تیر ۱۳۰۹ در بوشهر متولد شد. مادرش از شیفتگان موسیقی اصیل ایرانی بود و از مقام‌های موسیقی ایرانی به دستگاه همایون علاقه‌ای وافر داشت. به همین دلیل هم نام همایون را برای فرزند خود انتخاب کرد. خرم از همان ابتدای زندگی، بسیار مورد توجه والدین قرار گرفت به طوری که وی می‌گوید: «من تربیت و موفقیت خود را مدیون مادرم هستم که همیشه مرا به سوی هنر هدایت کرد و پیوسته مشوق من در امر تحصیل بود. مادرم علاقه وافری به موسیقی داشت. مدتی نزد مرتضی‌خان نی‌داوود تار مشق کرده بود و برای اینکه ذوق ما را تحریک کند، هر روز با نوای موسیقی که از صفحات گرامافون شنیده می‌شد، ما را سر گرم می‌کرد».

همایون خرم ۳ سال نزد صبا به فراگیری فن نواختن ویلون مشغول شد و چنان در نواختن این ساز پیشرفت کرد که بنا بر پیشنهاد ابوالحسن صبا در امتحان نوازندگی رادیو شرکت و به عنوان نوازنده ۱۴ ساله چندین بار در رادیو نوازندگی کرد. وی که در این مدت موسیقی را به طور تجربی و غیرآکادمیک فرا گرفته بود، از خط نت موسیقی اطلاعی نداشت، از این رو برای اینکه بتواند از آثار دیگران آگاهی یابد و در آینده هم خود آهنگ بسازد، ندانستن نت، نقص بزرگی برای وی به شمار می‌رفت، از این رو کتاب‌های علی‌نقی وزیری را تهیه کرد و خود به مطالعه آنها پرداخت و بعدها ۲ جلد کتاب روح‌الله خالقی را خواند و سپس زمانی که به خدمت نظام مشغول بود، در دانشکده افسری با شخصی به نام سروان حسینی که از فارغ‌التحصیلان هنرستان عالی موسیقی بود، آشنا شد و نزد وی مبانی علم هماهنگی و کنترپوآن را فرا گرفت.

این هنرمند تحصیلات عمومی خود را در مدارس گوناگون گذراند و به هنرسرای عالی رفت و موفق به دریافت مدرک لیسانس در رشته مهندسی برق شد. وی از ۱۳۳۳ به طور رسمی به عنوان نوازنده به استخدام رادیو درآمد که ابتدا در ارکستر مرحوم علی‌محمد خادم‌میثاق به کار پرداخت و آهنگ‌هایی را هم برای این ارکستر ‌ساخت و اجرا ‌کرد تا اینکه سال ۱۳۳۵ به رهبری شماره ۲ منصوب شد. این ارکستر با ۸ خواننده کار می‌کرد که ۴ خواننده با حبیب‌الله بدیعی و ۴ خواننده با همایون خرم برنامه اجرا می‌کردند.

کتاب «غوغای ستارگان» مهم‌ترین اثر مکتوبی است که به بیان خاطرات همایون خرم پرداخته و از جمله آثار ارزشمند و ماندگار در حوزه ادبیات و موسیقی به شمار می‌رود. در مقدمه کتاب، خرم به نکته‌ای جالب توجه اشاره می‌کند، آنجا که یکی از دلایل نوشتن خاطرات را اینگونه توضیح می‌دهد: «موردی که مرا بیشتر به این کار ترغیب کرد، این بود که از هنرمندان و دوستان عزیز هم‌دوره خودم که همگی از افراد شاخص و تاثیرگذار در موسیقی ایرانی بودند، نظیر مهدی خالدی (که البته مقدم بر همه ما بودند)، علی تجویدی، حبیب‌الله بدیعی، پرویز یاحقی، جواد معروفی، جلیل شهناز و فرهنگ شریف که عمرشان دراز باد، هیچ یک خاطرات هنری خود را منتشر نکردند که اگر نوشته بودند چه گنجینه‌ای امروز در اختیار بود». نظر خرم از این منظر قابل اعتناست، چرا که شاید اگر به قول وی چهره‌هایی چون صبا و وزیری و دیگر اساتید بزرگ، خاطرات و نوشته‌هایی از خود باقی می‌گذاشتند، همانند کاری که خالقی کرد، اطلاعات و آگاهی‌های ما درباره تاریخ موسیقی معاصر افزون‌تر از این بود که اکنون هست و این امر سبب می‌شد درک و دریافت دقیق‌تری از تحولات و برخی رخدادهای پیش آمده در موسیقی داشته باشیم.

استاد موسیقی ایرانی و خالق نغمه‌های ماندگار ۲۸ دی ۱۳۹۱ در ۸۲ سالگی به علت بیماری سرطان ریه در بیمارستان دی دار فانی را وداع گفت و عرصه موسیقی را پر از غم و اندوه کرد.

انتهای پیام