علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
بر اساس توصیه دندانپزشکان باید بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنیم و حتی اگر به این توصیه عمل نکرده اید، مسواک قبل از خواب را فراموش نکنید. ممکن است در هنگام مسواک زدن دندان ها متوجه شوید که لثه خونریزی می کند. این خونریزی را جدی بگیرید و با سهل انگاری از آن نگذرید. اگر مسواک جدیدی استفاده می کنید، ممکن است برس آن خشن باشد. در این صورت مسواک جدید را کنار بگذارید و یک مسواک نرم تر تهیه کنید، بعد ببینید آیا خونریزی لثه دوباره تکرار می شود یا خیر.
معمولاً لثه های ملتهب خونریزی می کنند و التهاب لثه نشانه‌‌ای از ابتلا به بیماری های مختلف لثه است. بنابراین اگر با تعویض مسواک باز هم شاهد خونریزی بودید، حتماً در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. به هر حال لازم نیست نگران باشید، در ادامه این مطلب علل خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن را بررسی می کنیم و راهکار‌هایی برای حل این مشکل ارائه خواهیم داد.
خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
اگر مسواک جدید استفاده نکرده اید و با این حال متوجه خونریزی لثه شدید، باید این نشانه را جدی بگیرید. معمولاً بیماری های پریودنتال (لثه ای) با التهاب یا خونریزی آغاز می شوند یا ممکن است از قبل مشکلی در لثه و دندان شما بوجود آمده باشد و حالا با کوچکترین تنش (مثلاً مسواک زدن) خونریزی اتفاق بیفتد. ممکن است خونریزی در حد کمی باشد یعنی در هنگام مسواک زدن می بینید که مقدار کمی خون از نواحی بین دندان و لثه بیرون می زند و سریعاً بند می آید. در موارد وخیم تر فرد متوجه می شود که تمام آب دهان پر از خون شده و منشاء این خونریزی در لثه است. تفاوتی ندارد باید خونریزی ها را جدی بگیرید و برای تشخیص و درمان به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر بیماری های پریودنتال را در مراحل اول درمان کنید، بسیار کم هزینه تر هستند. به عبارتی اگر التهاب و خونریزی لثه ها تا مدتی ادامه داشته باشند، ممکن است بیماری پیشرفت کند و باعث تحلیل لثه، آسیب استخوان فک و لق شدن دندان ها شود.
در ادامه تعدادی از بیماری ها و دلایلی که باعث خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن می شوند را نام برده ایم. لطفاً علائم را به دقت بخوانید و بر اساس آن برای درمان اقدام کنید.
حتما بخوانید : هزینه ایمپلنت دندان
التهاب لثه
التهاب لثه دلایل مختلفی دارد، ولی دقت داشته باشید لثه ملتهب با کوچکترین تلنگر در هنگام مسواک زدن خونریزی می کند. معمولاً التهاب لثه نشانه دیگری ندارد، برای همین ممکن است تا مدتی متوجه بیماری نشوید. به نظر می رسد که تجمع باکتری ها بر روی دندان پوسیده به مرور زمان به لثه‌ها سرایت می کند و التهاب لثه را بوجود می آورد. بنابراین یکی از مهم ترین علل خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن، این بیماری است.
بایستی لثه ملتهب در اولین فرصت درمان شود در غیر این صورت منجر به بیماری تحلیل لثه می گردد.
باقیمانده غذا بین دندان ها
ممکن است تکه های غذا، بین دندان ها باقی بمانند، به شکلی که به لثه فرو رفته و قابل مشاهده نباشد. وجود باقیمانده غذا در لثه، این ناحیه را ملتهب می کند و ممکن است با مسواک زدن لثه خونریزی کند. برای پیشگیری از این مشکل حتماً قبل از مسواک، از نخ دندان استفاده کنید.
مصرف سیگار
افرادی که از سیگار، دخانیات و مواد مخدر استفاده می کنند، به سرعت تغییراتی در دندان های خود مشاهده خواهند کرد. در واقع تاثیرات منفی سیگار و مواد دیگر بر روی لثه ها قابل توجه است. موادی که در دود سیگار وجود دارد، به لثه ها می چسبند و یک نوع جرم سخت روی لثه ایجاد می کند. این نوع جرم و پلاک از روی لثه پاک نمی شود. لثه‌ای که دچار این مشکل باشد به شدت حساس است و با کوچکترین حرکت مسواک دچار خونریزی می شود.
تغییرات هورمونی
تعداد معدودی از زنان در هنگام خونریزی قاعدگی، خونریزی لثه را هم تجربه می کنند، یعنی با کوچکترین حرکت مسواک، لثه خونریزی می کند. باید بگوییم که دلیل این اتفاق عوامل هورمونی است که بر بسیاری از قسمت های بدن تاثیر می گذارد. گاهی زنان باردار هم در هنگام مسواک زدن، خونریزی لثه دارند که آن هم به عوامل هورمونی ارتباط دارد.
تنها پزشک با بررسی آزمایش های هورمونی می تواند در این زمینه نظر دهد. پس اگر باردار هستید و دچار خونریزی لثه شده اید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.
مسواک نا‌مناسب
مسواک خشن و نامناسبی که دارای برس زبری است، قطعاً باعث خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن می شود. حتماً از برند‌های معتبر مسواک تهیه کنید. اگر مسواک جدید باعث خونریزی شده است، آن را کنار گذاشته و یک مسواک برای لثه های حساس تهیه کنید. در صورتی که به تازگی از مسواک برقی استفاده می کنید، با استفاده از ویدیو‌های آموزشی، روش صحیح استفاده از آن را یاد بگیرید.
دیابت
اگر چندین سال است که به دیابت مبتلا شده اید، متوجه تغییرات عمده ای در بدن خود هستید. دیابت باعث می شود که زخم های کوچکی در دهان و لثه ایجاد شوند و به مرور زمان این زخم ها به عامل اصلی عفونت تبدیل گردند. گاه فرد مبتلا به دیابت که شرایط حساسی از نظر بهداشت دهان دارد، با مسواک زدن شاهد خونریزی دندان ها خواهد بود.
هموفیلی
اگر لثه در هنگام مسواک زدن خونریزی کند و خونریزی قطع نشود، باید بیماری هموفیلی را هم در نظر بگیریم. این بیماری از انعقاد خون جلوگیری می‌کند.
جمع‌بندی
حفظ بهداشت دهان و دندان بهترین راه پیشگیری از ابتلا به بیماری های لثه است. بنابراین سعی کنید که بعد از ۳ وعده غذایی اصلی حتماً مسواک بزنید. از مسواک های خشن و بی کیفیت استفاده نکنید. اگر شدت خونریزی زیاد بود و یا خونریزی به دفعات تکرار شد، خونریزی لثه شایعترین نشانه بیماری لثه است اگر چه گاهی میتواند نشان دهنده مشکل پزشکی دیگری باشد. بیماری لثه بسیار شایع است و بسیاری از ما در طول عمر خود آن را تجربه می کنیم.
بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه به گفته می شود که با ورم، قرمزی، درد یا خونریزی لثه مشخص می شود.
از کجا بدانیم بیماری لثه داریم؟
اگر موارد زیر را تجربه می کنید ممکن است بیماری لثه داشته باشید:
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- بوی بد دهان
- باد کردن لثه
- درد لثه یا حساسیت دندان
- قرمز شدن لثه
اگر عفونت لثه را درمان نکنم چه می شود؟
اگر بیماری لثه در مرحله ژنژیویت که مرحله خفیف آن است درمان نشود، ممکن است پیشروی کرده و به وضعیتی به نام پریودنتیت تبدیل شود. در پریودنتیت عفونت به بافتهای اطراف از جمله استخوان پیرامون دندان می رسد و آنها را تخریب می نماید. اگر پریودنتیت را به موقع درمان نکنید، فاصله بین لثه و دندان بیشتر شده و شیاری ایجاد می شود که در آن ذرات غذا و باکتریها جمع می شوند. عفونت عمیق می شود و استخوان فک تحلیل می رود . اگر تحلیل رفتن استخوان فک ادامه پیدا کند دندان لق شده و در نهایت از دست می رود.
عوارض بیماری لثه چیست؟
- تجمع چرک در کیسه هایی به نام آبسه لثه
- پسروی لثه
- لق شدن دندان
- تحلیل رفتن استخوان فک
- از دست دادن دندان
راههای پیشگیری از بیماری لثه و خونریزی لثه چیست؟
پیش از بیماری لثه و حتی در موارد خفیف بیماری لثه، با رعایت بهداشت دهان و نخ دندان کشیدن میتوان از بدتر شدن آن جلوگیری کرد.
- حداقل روزی دو بار مسواک بزنید.
- دست کم روزی یک بار بین دندانها را نخ بکشید.
- برای معاینه هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید.
- در صورت توصیه دندانپزشک، جرمگیری کنید.
چه عواملی باعث بیماری لثه می شوند؟
بیماری لثه در اثر تجمع پلاک در سطح دندانها ایجاد می شود. پلاک لایه ای بسیار چسبنده اما نرم است که باکتریها در آن زندگی می کنند. برخی از باکتریهای موجود در پلاک بی ضرر هستند اما برخی دیگر زیان آور هستند.
اگر پلاک از سطح دندان پاک نشود، لثه را تحریک کرده و باعث عفونت آن می شود.
چه عواملی منجر به خونریزی لثه می شوند؟
- بیماری لثه که به معنی التهاب و عفونت لثه است.
- سفت مسواک زدن یا استفاده از مسواکی با موهای سفت.
- به تازگی شروع به نخ دندان کشیدن (به دلیل عادت نداشتن لثه به آن).
- مصرف برخی داروها مانند داروهای رقیق کننده خون.
- التهاب لثه ناشی از بارداری.
- اندازه نبودن دندان مصنوعی.
- نقایص پروتزها یا ترمیمهای دندانی.
سایر عواملی که ممکن است منجر به خونریزی لثه شوند عبارتند از :
دیابت: خونریزی یا ورم لثه میتواند یکی از نشانه های دیابت نوع یک یا دیابت نوع دو باشد. هنگامی که دچار دیابت می شوید، دهان قدرت کافی برای مقابله با میکروبهای مضر را ندارد در نتیجه احتمال ابتلا به عفونتهای دهانی زیاد می شود. بالا بودن قند خون در دیابت باعث می شود التیام بافتها نیز برای بدن سخت تر شود و همین امر بیماری لثه را بدتر می کند.
لوسمی: خونریزی لثه یکی از نشانه های لوسمی (لوکمی) نیز میتواند باشد. لوسمی نوعی سرطان است که در آن پلاکتهای خون کم است. در حالت عادی پلاکتها جلوی خونریزی را می گیرند اما در لوکمی، به دلیل کم بودن پلاکت خونریزی بیشتر اتفاق می افتد.
ترومبوسیتوپنی: اگر لثه تان هنگام مسواک زدن خون می افتد و خونریزی آن، خود متوقف نمی شود یا زیاد است، ممکن است لثه تحریک شده یا شما دچار ترومبوسیتوپنی شده اید. اگر دچار ترومبوسیتوپنی باشید، بدنتان نمیتواند پلاکت کافی برای انعقاد خون تولید نماید. این وضعیت منجر به خونریزی زیادتر از حد نرمال در بخشهای مختلف بدن از جمله لثه می شود.
هموفیلی: اگر لثه تان خیلی خونریزی می کند یا حتی با بریدگیهای کوچک یا کارهای دندانپزشکی خونریزی آن بند نمی آید، امکان ابتلا به هموفیلی یا بیماری فون ویلبراند نیز وجود دارد. در این وضعیت خون به درستی منعقد نمی شود بنابراین خونریزی ادامه پیدا می کند.
کمبود ویتامین “ث”: این ویتامین به رشد و ترمیم بافتها کمک می کند، زخمها التیام می یابند و استخوانها و دندانها قویتر می شوند. اگر بدن ویتامین “ث” کافی دریافت نکند، ممکن است احساس ضعف و تحریک پذیری کنید. به مرور زمان ممکن است لثه تان ورم کرده و به سهولت خونریزی کند.
اسکوروی: در موارد نادر کمبود شدید ویتامین “ث” منجر به اسکوروی می شود. اسکوروی بیماری مربوط به سوء تغذیه است و باعث ضعیف شدن بدن، کم خونی و خونریزی های زیر پوستی می شود. خونریزی لثه یکی از علائم اسکوروی است.
کمبود ویتامین “کا”: اگر خونریزی شدیدی از لثه دارید ممکن است علت آن کمبود ویتامین “کا” باشد. این ویتامین به منعقد شدن خون کمک می کند. همچنین برای سلامت استخوانها لازم است. اگر ویتامین کای کافی از طریق غذا دریافت نکنید یا خوب جذب نشود، باعث مشکلات خونریزی در بدن می شود.
در چه صورت به دندانپزشک مراجعه کنم؟
اگر چه خونریزی لثه شایعترین نشانه مشکلات دندان و لثه است اما علت دیگری هم میتواند داشته باشد. در هر صورت خواه علت آن سلامت دهان و دندان باشد یا بدن، باید ابتدا به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامت دهان و دندانتان بررسی شود و علت خونریزی لثه مشخص شود. با معاینه دهان دندانپزشک متوجه می شود آیا لثه مشکلی دارد یا نه. در بسیاری از مواقع تنها با این مشکل برطرف می شود.
اگر بیماری لثه شدید باشد معمولا نیاز به دو یا چند جلسه مراجعه وجود دارد. در برخی موارد عمل جراحی برای تخلیه چرک یا ترمیم لثه وجود دارد.
اگر به موقع برای مشکلات دندانی مراجعه کنید، با درمانهای ساده تر، کم هزینه تر و راحت تر مشکل برطرف می شود.
حتماً برای درمان به دندانپزشک مراجعه کنید.