نمونه سوالات خیانت در امانت

انواع خیانت در امانت و نحوه تنظیم شکایت

خیانت در امانت فقط به یک شکل رخ نمی‌دهد و انواع مختلفی برای آن وجود دارد. به عنوان مثال اگر یک فرد سند تجاری را برای دریافت وام نزد موسسه‌ای امانت گذاشته باشد و آن موسسه از سند سوء استفاده کرده باشد، امکان طرح شکایت از خیانت در امانت برای مالک اصلی وجود خواهد داشت. در ادامه انواع خیانت در امانت معرفی شده است. در انتها نیز روش های دریافت مشاوره حقوقی رایگان را شرح داده ایم. با ما همراه باشید.

خیانت در امانت از طریق سوء استفاده از ضعف نفس اشخاص

در صورتی که فردی از ضعف نفس فرد دیگری یا هوا و هوس این فرد یا حوائج شخصی کسانی که غیر رشید و بالغ هستند به ضرر آن فرد به صورت سند یا نوشته تجاری یا غیرتجاری از جمله سفته، چک و… استفاده کند، خیانت در امانت رخ داده است. در این نوع از خیانت در امانت در صورتی که اثبات خیانت در امانت سفته، چک یا… ثابت شود، فرد سوء استفاده کنند به شش ماه تا دو سال حبس و پرداخت یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.

در صورتی که خیانت در امانت به ضرر شخصی که غیر رشید است توسط وصی یا قیم وی صورت بگیرد، مجازات سنگین‌تری برای فردی که مرتکب این جرم شده در نظر گرفته می‌شود. قیم یا وصی که خیانت در امانت را مرتکب شده به سه تا هفت سال زندان و پرداخت خسارت مالی وارد شده به مال یا سند مالک اصلی محکوم می‌شود.

خیانت در امانت از طریق سوء استفاده از سفید مهر

سفید مهر می‌تواند چک سفید امضایی باشد که فردی آن را نزد دیگری به امانت گذاشته است، یا سندی باشد که به امضای طرفین رسیده و قرار بر این شده که موارد توافق شده در این سند سفید مهر یادداشت شود. مطابق ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که فردی از سند یا چک سفید مهر یا سفید امضایی که به عنوان امانت سپرده شده یا آن را پیدا کرده به ضرر مالک اصلی آن سوء استفاده کند، مجرم به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

خیانت در امانت کارمندان دولت در اموال و اسناد دولتی

نحوه اثبات خیانت در امانت صرفاً متوجه اشخاص نیست، بلکه ممکن است فردی از اسناد دولتی یا سازمانی که در اختیار او است سوء استفاده کرده باشد. طبق قانون ۵۹۸ مجازات اسلامی، هر کدام از کارکنان دولت که از اسناد، وجوه نقدی، حواله‌جات، سهام، اوراق بهادار و… سوء استفاده کرده باشد، مرتکب شده است.

مجازات تعیین شده برای خیانت در امانت اموال و اسناد دولتی با توجه به منفعت شخصی فرد سوء استفاده کننده از این اموال تعیین می‌شود. در صورتی که خیانت در امانت بدون منفعت شخصی صورت گرفته باشد، فردی که مرتکب این جرم شده به جبران خسارت، پرداخت اجرت‌المثل و ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. اما، در صورتی که فرد از خیانت در امانت منتفع شده باشد، علاوه بر مواد ذکر شده جزای نقدی معادل مبلغ انتفاعی و… هم برای جبران خسارت وارده در نظر گرفته خواهد شد.

در واقع هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمان ها یا شوراها یا شهرداری ها و موسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت یا نهادهای انقلابی و بنیادها و موسساتی که زیر نظر ولی فقیه اداره می شوند و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می شوند و یا دارندگان پایه قضایی و به طور کلی اعضا و کارکنان قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مامورین به خدمات عمومی، اعم از رسمی و غیر رسمی، وجوه نقدی یا مطالبات یا حوالجات یا سهام و سایر اسناد و اوراق بهادار یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمانها و موسسات فوق الذکر یا اشخاصی که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است را مورد استفاد غیر مجاز قرار دهد بدون آنکه قصد تملک آنها را به نفع خود یا دیگری داشته باشد، متصرف غیرقانونی محسوب و علاوه بر جبران خسارت وارده و پرداخت، به شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود.

در صورتی که وی منتفع شده باشد علاوه بر مجازات مذکور به جزای نقدی معادل قیمت انتفاعی محکوم خواهد شد و همچنین اسست در صورتی که به علت اهمال یا تفریط موجب تضییع اموال و وجوه دولتی گردد و یا آن را به مصارفی برساند که در قانون برای آن اعتباری منظور نشده یا در غیر مورد معین یا زائد بر اعتبار مصرف نموده است.

خیانت در امانت در قانون تجارت

در صورتی که واسطه یک معامله برخلاف وظیفه خود نسبت به فردی که به او ماموریت داده به نفع طرف مقابل معامله کاری را انجام دهد و هدف از این کار دریافت وجهی یا وعده دریافت آن باشد، خیانت در امانت در قانون تجارت اتفاق افتاده است. نحوه اثبات خیانت در امانت برای این معاملات پیچیدگی بیشتری نسبت به موارد قبلی دارد و باید با کمک وکلای دادگستری برای اثبات خیانت در امانت و جبران اجرت‌المثل و ضرر و زیان وارد شده به طرف اول معامله یا تاجر اقدام شود.

به عبارتی دیگر در صورتی که دلال بر خلاف وظیفه خود نسبت به کسی که به و ماموریت داده، به نفع طرف دیگر معامله اقدامی نماید و یا بر خلاف عرف تجارتی محل، از طرف مزبور وجهی دریافت یا وعده وجهی را قبول کند، مستحق اجرت و مخارجی که کرده ندانسته و به علاوه وی را مشمول مجازات مقرر برای دانسته است.

در صورتی که حق العمل کار نادرستی کرده و مثلا به حساب آمرقیمتی علاوه بر قیمت خرید و یا کمتر از قیمت فروش محسوب داشته، مستحق حق العمل ندانسته و به علاوه به آمر اجازه داده است که در دو صورت اخیر، خود حق العمل کار را خریدار یا فروشنده محسوب کند. همچنین این شخص به مجازاتی که برای خیانت در امانت در نظر گرفته شده، محکوم خواهد شد. در صورتی که مدیرتصفیه در حین تصدی به امور تاجر ورشکسته وجهی را حیف و میل کرده باشد، خائن در امانت محسوب می شود.

خیانت در امانت در قانون تصدیق انحصار وراثت

مطابق ماده ۶ قانون تصدیق انحصار وراثت در صورتی که هیچ وارثی به مدت ۱۰ سال برای اموال منقول و به مدت ۲۰ سال برای متوفی اعلام حضور نکند، تمام اموال ذکر شده متعلق به دولت خواهد بود و هیچ ادعایی پس از آن برای اثبات وراثت از فرد توسط هیچ‌کدام از طبقات انحصار وراثت قابل قبول نخواهد بود.

در صورتی که فرد یا افرادی اموال منقول یا غیرمنقول فرد مجهول‌الوارث را تصرف کرده باشند و در مدت تعیین شده مال، دین یا منافع حاصل از این اموال را تسلیم دولت نکنند، به خیانت در امانت محکوم خواهند شد. مجازات این جرم با توجه به اموالی که تادیه یا تسلیم نشده‌اند توسط دادسرا مشخص می‌شود.

به نقل از دانشكده حقوقی دانشگاه يل آمريكا هرگاه متصرفین مال متعلق به اشخاص مجهول الوارث و یا مدیونین به اشخاص مزبور، بعد از انقضای مدتی که به موجب ماده 6 مقرر است، ( نسبت به اموال منقول و وجه نقد، ظرف 10 سال از تاریخ فوت مالک و نسبت به اموال غیرمنقول ظرف 20 سال از تاریخ فوت مالک) مال مزبور و یا دین و یا منافع حاصله از آن را مطابق تبصره مذکور به دولت تسلیم یا تادیه ننماید، به مجازاتی که به موجب قوانین جزایی برای مقرر است محکوم خواهند شد.

در صورتی که متصرف یا مدیون، شرکت باشد مدیر شرکت و یا شعبه آن که متصرف یا مدیون است مسئول اجرای مقررات تبصره ماده 6 بوده و در صورت تخلف، به مجازات مذکور فوق، محکوم خواهد شد. تبصره ماده 6 قانون تصدیق انحصار وراثت نیز مقررداشته: “موسسات تجاری وصرافی و غیره و یا اشخاصی که اموال مجهول الوارث نزد آنها است، مکلفند به وسیله پارکه های بدایت هر محل، آن اموال را تسلیم و یا تادیه به دولت نمایند.

خیانت در امانت در قانون ثبت اسناد و املاک

طبق ماده ۲۸ قانون ثبت اسناد و املاک اگر فردی در اثر تبانی نسبت به املاک وقف و حبس و ثلث باقی به عنوان مالکیت، تقاضای ثبت شده و متولی یا نماینده اوقافی که به موجب نظام‌نامه، مکلف به دادن‌ عرض حال اعتراض و تعقیب دعوی و حفظ حقوق وقف یا حبس یا ثلث باقی است به تکلیف خود عمل نکند، به مجازات خیانت در امانت محکوم خواهد شد. کارکنان دولتی که از اسناد، وجه نقد، حواله جات، سهام، اوراق بهادار و… سو استفاده کند مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.

به عبارت دیگر هرگاه نسبت به املاک وقف و حبس و ثلث باقی به عوان مالکیت، تقاضای ثبت شده، متولی یا نماینده اوقافی که به موجب نظامنامه مکلف به دادن عرض حال اعتراض و تعقیب دعوا و حفظ حقوق وقف یا حبس یا ثلث باقی است، در اثر تبانی به تکلیف خود عمل ننماید، به مجازات محکوم خواهد شد. در مواردی نیز که تقاضای ثبت ملک دیگری بدون ذکر حقوق ارتفاقی املاک وقف و حبس و ثلث باقی شده است، هرگاه اشخاص مذکور در فوق در اثر تبانی به تکلیف خود عمل ننمایند، به مجازات خائنین در امانت محکوم می شوند.

روش‌های اثبات جرم خیانت در امانت

برای اثبات خیانت در امانت سفته یا سفید مهر، اموال و اسناد باید روش‌های آن را بشناسید. روش‌های اثبات جرم خیانت در امانت شامل موارد زیر است.

• مورد جرم خیانت در امانت سفته، سند یا اموال قابت اثبات باشد.
• مال یا سند توسط مالک به امین برای امانت سپرده شده باشد.
• اثبات سوء استفاده امین از سند یا اموال امانت داده شده ممکن باشد
• حضور دو شاهد عاقل و بالغ برای اثبات خیانت در امانت

مجازات خیانت در امانت

مجازات خیانت در امانت با توجه به جرمی که اتفاق افتاده است تعیین می‌شود. مجازات قانونی که برای این جرم در نظر گرفته شده جبران خسارت و حبس از ۶ ماه تا ۳ سال است. البته برای سوء استفاده‌هایی که از سند سفید مهر یا سفید امضا صورت می‌گیرد میزان حبس بین ۱ سال تا ۳ سال تعین می‌شود.

عدم اثبات خیانت در امانت به چه معناست؟

نحوه اثبات خیانت در امانت به توانایی و تبحر وکیل رایگان قوه قضاییه و شناخت وکلای انتخابی فرد از این موضوع بستگی دارد. در صورتی که مدارک و شواهد ارائه شده برای اثبات خیانت در امانت کافی نباشد، فردی که مورد اتهام و دعاوی کیفری قرار گرفته می‌تواند نسبت به اتهام وارد شده اعاده حیثیت کند. در صورت اثبات عدم خیانت و افترا وارد شده به فرد امین اسناد یا اموال، مجازت طبق قانون برای فردی که اتهام را وارد کرده در نظر گرفته می‌شود.

 مجازات عدم اثبات خیانت در امانت

مجازات عدم اثبات خیانت در امانت طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری جزای نقدی درجه شش تعیین شده است. جزای نقدی درجه شش به این معنا است که مجازات خیانت در امانت حبس و شلاق نخواهد بود. بلکه فردی که به دیگری اتهام خیانت در امانت را وارد کرده است به جزای نقدی درجه شش یا پرداخت ۲۰ میلیون ریال تا ۸۰ میلیون ریال محکوم می‌شود. خیانت در امانت از طریق مصرف کردن مال امانی، تصاحب مال، اتلاف مال یا مفقود کردن عمدی مال امانی رخ می‌دهد.

مدارک لازم جهت طرح شکایت خیانت در امانت

برای طرح شکایت سوء استفاده از اسناد یا اموالی به نزد دیگری به امانت گذاشته‌اید به مدارک لازم جهت شکایت خیانت در امانت نیاز دارید. این مدارک عبارتند از:

• رسید مال سند یا مدرک سفید مهری که به فرد امین واگذار کرده‌اید.
• تنظیم و طرح شکایت خیانت در امانت
• تسلیم طرح شکایت و اظهارنامه تنظیم شده به دادگاه جهت اقامه دعوی
• شهادت شهود عاقل و بالغ ناظر بر امانت دادن مال یا سند
• مدارک جامع و کاملی که نشان می‌دهد سند، مال و… نزد امین امانت بوده است و حق واگذاری و سوء استفاده از آن را نداشته است.

نحوه تنظیم شکایت خیانت در امانت

پس از بررسی نحوه اثبات خیانت در امانت و مشخص شدن وضعیت سوء استفاده از مال یا سند توسط امین با سند و مدرک، باید شکوائیه‌ای برای طرح دعوی این موضوع در دادسرا تنظیم کنید. در متن شکوائیه خیانت در امانت باید اطلاعات هویتی مالک اصلی مال و امین مال که شاکی و متشکی عنه هستند را به همراه آدرس آن‌ها وارد کنید. سپس به طور دقیق در طرح شکایت خیانت در امانت و ادله‌ای که نشان دهنده این موضوع است را شرح دهید. در مرحله بعدی لازم است که به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و ثبت و ارسال شکوائیه خیانت در امانت را برای دادسرا انجام دهید.

نمونه شکوائیه خیانت در امانت

یک نمونه از شکوائیه خیانت در امانت در ادامه ارائه شده است تا راه و روش طرح دعوی و تنظیم شکوائیه برای شاکیان این پرونده واضح‌تر باشد.

مشخصات شاکی: نام- نام خانوادگی- شماره ملی و آدرس

مشخصات مشتکی‌عنه: نام- نام خانوادگی- شماره ملی و آدرس

موضوع شکایت: تقاضای صدور حکم مجازات خیانت در امانت

دلایل و منضمات دادخواست: شهادت شهود – سایر ادله موجود